ôø¢ ©¡“
žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ üð¢÷¥ ø ü÷þõ¥ üð¢÷¥
 
 
(ô—¡ ô¨¤õ) øû ï÷‘¨ ô¨¤õ ¤¢ –‘ìòõ
üó öøû ï÷¨
.–¨ üó öøû ï÷¨ öõ ô¨
öõ ¤¢ ý¢“§‘¨Ÿ ‘õª ¤‘î öþ Š¢þ÷î ©þ‘õ¥ ¤õ ¢þ÷î÷ ü㨠Šô÷îþõ ©ûø¡
ùî ô—¨ø¡þõ –‘ìø ’óè Šöþõ¥ ýø¤ ¤“ ôüõ¨› üð¢÷¥ ü¯ ¤¢ .¢¤øüõ ¢ø›ø“
ôûø¡þõ !ôþî ô÷‘¡ .¢ø“÷ ö‘¨ ‘õ ¥ ô¢îþû ý¤“ öþ ‘õ .ô÷î –‘ìòõ ¤ ‘õª
‘õª ëþ¤¯ ¥ (öø÷î ôû) Šô¢ø“ ù¢¤î÷ ñþõî— ôü÷þõ¥ üð¢÷¥ ü¯ ¤¢ ùî ¤ ù÷
.¢þ¤¢÷ ¤ ö ô‘›÷ üð—¨þ‘ª ø –ì‘þó ùî ¢þŽøð÷ Šô÷îþõ ©ûø¡ .ô÷î ñþõî—
 
–¨ ý¢‘þ÷“ ùªþ¢÷ Š¢þŸø— ùªþ¢÷
Š¢÷ù¢¤î ¢û ‘õ ù“ öþ—¨¤ ¤¢• ùî –¨ ý¢‘þ÷“ ø ü¨‘¨ ùªþ¢÷ ¢þŸø— ùªþ¢÷
¤¯‘¡ öþõú“ .¢÷÷îí¤¢ üóìä ¤ø¯“ ¯ìê ¤ ö ‘— ¢÷¤¢ ü㨠ý¤‘þ¨“ ô¢¤õ ‘õ
¥ ô¢¤õ ¤—÷‘¨ ôúê ý¤“ ‘— ô—ª¢ ü㨠üõ¨› ý‘þ÷¢ ¤¢ ôüð¢÷¥ üõ‘õ— ¤¢
¤ ö ñõ‘î ¤ø¯“ ô—¨÷ø—÷ ‘õ .ô÷îéþó‘— ý¢‘þ¥ ý‘ú“‘—î Šöø÷‘î ý¢þŸø— ùªþ¢÷
ô‘õ—‘÷ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî ¤ üŽ‘û¥þ ö ôûø¡þõ Šñþó¢ öþõû ù“ .ô÷‘¨¤“ ô‘›÷ ù“
ôþú¨ ô¢¤õ üõ‘õ— ‘“ ¤ ‘ú÷ ¢þ÷ø—“ ‘— ô—¨¤ê“ ‘õª ý¤“ žø¤ ý‘þ÷¢ ¥ ¤ ô¢ø“ ù—ª£ð
.¢þøª
 
.¢þ—¨û üªøî –¡¨ ö‘¨÷ ùî ô÷¢þõ Šôü÷þõ¥ üð¢÷¥ ù“ ù›ø— ‘“ !ôþî ô÷‘¡
‘õª ù“ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ "ï÷‘ ï÷ø øøû"ý‘ì ù¢ø÷‘¡ ¤“ ¥î¤õ—õ ôûø¡þõ Šöþ¤“‘÷“
¤“ ¥ø¤ „. ‘— –¨þ÷ ô¥ò ùî –ê𠢡 ù ¤ð .¢þª‘“ ¤à—÷õ ô÷îþõ ©ûø¡ .ô÷î íõî
ý‘þ÷¢ ¤¢ ô÷ø—“ ùîüŽ‘›÷ ‘— ¤ø¯÷þõû Šöþõ¥ ¯‘ì÷ üõ‘õ— ù“ Šô÷‘õ“ ¤à—÷õ öþõ¥ ýø¤
ø𥑓 ‘õª ý¤“ ø ù¢¤î üû¢÷‘õ¥‘¨ ø ’—¤õ ¤ ôþ‘ûùªþ¢÷ ‘— Š¢¤î ôûø¡ ¤ê¨ Šžø¤
öîõõ öø !ôþî ô÷‘¡ .¢¤¢ ‘õª ‘“ ö—êð ý¤“ ý¢‘þ¥ ý‘û¥þ ¥þ÷ öõ ¤¨õû .ô÷î
¥ ¢ã“ .¢þª¡““ ¤õ ùî ô÷îþõ ©ûø¡ Š¢þøª ü—¡¨ ¤‘¢ ü—¢õ öõ ¤¯‘¡ ù“ –¨
ùõ –¨ öîõõ ù¤ð .ô¢¤ðþõ¤“ ¥ø¤ „. –¢õ ù“ ôþ‘û ùªþ¢÷ ø ¤‘îê ö¢¤î ’—¤õ
.ô¤îª—õ .¢¤îôûø¡ –‘ìòõ ¤ ‘õª ù¤‘“ø¢ ¢ã“ Šôþ‘þ“ ‘›÷ ù“ ô÷ø—þõ ¢þø¤“ ‘þó¤—¨ ù“
ù“ öõ ¥ ùõû (ô—¡) øû ï÷‘¨ ô¨¤õ ¤¢ ùî÷þ ¥ Šô÷î ü÷¢¤¢ì ôûø¡þõ öþ÷õû
.¢÷¢¤î¢‘þ üŽ‘“þ¥
 
 
‰‰‡ §¤‘õ ‚ˆ     ©ù¢ø÷‘¡ ý‘®ä ‘“ ©ù÷‘¡ ¤¢ ¢ø“¢‘þ ô¨¤õ
 
(öø öþ›ø Šöøû ï÷‘› Šöøû ôøþî ù“)
ëþ¤¯ ¥ Šü÷‘õ¥ –þ¢ø¢Ÿõ ¤¯‘¡“ ‘õ Šô÷î –“Ÿ¬ ‘õª ‘“ ôûø¡þõ ùî –¨‘ú—¢õ
žø¤ ý‘þ÷¢ ô÷ø—þõ !öø öþ›ø !öøû ï÷‘› !öøû ôøþî .ô—¨¤êþõ ¢ø¤¢ ø ôò¨ ùõ‘÷
:öþ÷÷þ Š¢þ÷þ““ ¤ ö ¢þ÷ø—þõ÷ ùî ýù÷øð“ Šô÷î žþ¤ª— ‘õª ý¤“ ù¬ò¡ ¤ø¯“ ¤
!üõ¨› ý‘þ÷¢ –¨ ýù¢þ‘êþ“ üð¢÷¥ ù"
Š–¨ ©¥¤ ü“
Š–¨ ©¥¤ ü“
!‘þ¢¡ !ùø
"!‘þ¢¡ !ùø
 
¤ø÷ ‘õ .–¨ üŽ¤õ‘÷ ¢¡ .ô÷î žþ¤ª— ¤ žø¤ ý‘þ÷¢ ô÷ø—þõ ¤ø¯ ùî ô÷¢þõ÷ ‘ãìø
.–¨ éþ¬ø— ñ“‘ì ¤þè ý¤ª“ ôúê ø ¤ø㪠ø ñìä ‘“ ùî ¢¤¢ ¢ø›ø ü“£› ø ö‘“‘—
ü¨‘¨Ÿ ‘õ Š¢øªþõ ö‘þ‘õ÷ ñõ‘î¤ø¯“ ý¤ø÷ öþ÷ ¤“¤“ ¤¢ ‘õ üð¢÷¥ –‘þŽ¥› üõ‘õ—
¤¢ ¢¥ø÷ íþ ùî ü¨‘¨Ÿ ö‘¨“ Š–ª¢ ôþûø¡ ý¢‘ª ø –þ÷õŠ©õ¤ ¥ ù—ª‘“÷
ñ™õ –¨¤¢ ý¥þ ¤û ¤ø÷ öþ ¤¢ ùî ¢¨¤þõ ô¤à÷“ .¢¤¢ ©¤¢‘õ ¤þª ö¢þªø÷ öþŸ
üúó ëªä ’ø£ ù¤øî ¤ ö ôþ÷ø—þõ .–¨ ö¢ª ’ø£ ñ‘Ÿ ¤¢ Šöû ’ø£ ù¤øî
Šöþ¤þª ù¤à÷õ íþ !–¨ ø¤ ©þ• ¤¢ ý¥þð÷ –êðª ý‘þ÷¢ ù !‘þ¢¡ ùø .ôþ÷ø¡“
.ôþù¢¤î÷ ù“¤›— ¤ ö ¥ð¤û ùî ö‘÷ Š‘“þ¥ ý¢øóõ íþ
 
ø ¢þøð“ žø¤ ý‘þ÷¢ ¥ ‘õª ý¤“ ¤ ’ª üõ‘õ— ‘— ¢÷î ü㨠ö‘—¤¢• ¤ð ü—Ÿ !ô÷¢÷¥¤ê
¢þû¢ ù¥‘› .ô÷î ö‘þ“ ¤ ô—‘¨‘¨Ÿ üê‘î ù¥¢÷ ù“ ‘— ¢ø“ ôûø¡÷ ¤¢‘ì ôû ¥‘“ Š¢¨þø÷“
é¢û Œ¢þû¢ ùõ¢ öþõ¥ ýø¤ ¤“ üð¢÷¥ ù“ ¢þûø¡þõ üî ‘— :ô¨¤•“ ý¥þ ‘õª ¥ ‘—
¤¢• ùî ¤) üúó ñ¬ ‘— ôûø¡þõ ‘õª ¥ Šö‘—öþ¢óø ô‘ìõ ¤¢ Œ–¨þ ö‘—üð¢÷¥
.¢þ÷ø¡“ ñõ‘î ¤ø¯“ (ôù—ªø÷ öõ ùî ¤ ) ¢þŸø— ùªþ¢÷ ø (¢÷ù¢øõ÷ éþó‘— öþ—¨¤
ý¤—©¥¤ ‘“ ôþóã— ¤ð .¢þ÷î «¡ªõ ¤ ¢ø¡ üð¢÷¥ ¤þ¨õ ø ù¤ ¢þ‘“ Šùãó‘¯õ ¥ ¢ã“
¢þ÷îþõ ¤îê ¤ð ‘õ .¢þ÷î –þã“— ö ¥ ¢þ÷ø—þõ Š¢¤¢ ¢ø›ø ‘û’‘—î ö ù“ –“¨÷
üõ‘õ— ‘“ ¢þ‘“ ù‘ð÷ Š¢¤¢÷ ¢ø›ø (¤ðþ¢ ý‘› ¤¢) üûø“ ©¥øõ öþ÷ íþ ùî
ùî üóŸõ ¤‘“¡ ù“ ¢þ‘“÷ ‘õª .¢þ÷î ¤‘î ¢¡ –¨ø¡ ý¤“ ¢ø¡ üð¢÷¥ ø ý¦¤÷
Š¢þû¢ ¤ê ©ø𠊢÷îþõ ©¡• ù¢ø÷‘¡ öø÷‘î ‘“ ¯‘“—¤¤¢¤ ü÷øð‘÷øð üê÷õ –‘ãþ‘ª
.¢þ÷î ù›ø— üóõ ¤‘“¡ ù“ ¢þ‘“ ‘õ
 
¤¢ ùî ôûø¡þõ ‘õª ¥ .¢÷¢¤îéþ¤ã— öõ ¥ ô¢¤õ ¥ ý¤‘þ¨“ "øû ï÷‘¨" ô¨¤õ ¤¢
Šíþ¢¥÷ ýù¢÷þ ¤¢ .¢þª‘“ â®ø—õ ö‘ª—‘¨‘¨Ÿ ø ‘ú÷ ¤“¤“ ¤¢ Šöõ ö¢÷¥¤ê ô‘ìõ
ý‘þ÷¢ ù¤‘“¤¢ ôþî ô÷‘¡ ëþ¤¯ ¥ Šô¢¤î üû¢÷‘õ¥‘¨ ø ’—¤õ ¤ ô¤‘îê ùî÷þ ¥ ¢ã“
ôûø¡ –“Ÿ¬ ö¤ø¨êø¤• ùø¤ð ‘“ ¤ø¯÷þõû.¢¢ ôûø¡ žþ®ø— žø¤ ¤ø‘÷ú• ø ôþàä
ö—¨þ¥ ù÷øð ¢þ‘“ ö‘—¢ø¡ Šùî÷þ ¤—õúõ ø ¢þ÷î íõî ôþî ô÷‘¡ ù“ ¢þ‘“ ôû ‘õª Š¢¤î
©¥¤ü“ Š‘õª –÷øî¨ ü÷ø÷î ñŸõ üõ¨› ý‘þ÷¢ ùî ¢þ¤“÷ ¤¯‘¡ ¥ ‘ê¯ó .¢þ¥øõ‘þ“ ¤
.–¨ üã¯ìõ ø
-ö‘—¤¢• ¥

(ö‘—¤¢‘õ ¥ ùõ‘÷ íþ) ôü÷—ª¢—¨ø¢ ö¤¨• ù“
ùî ¤ ù÷ ù“ ¢¬ ¤¢ ¢¬ Šô÷îþõ ©ûø¡ !öøöþ› ø !öøû ï÷‘› !öøû ôøþî
–¨ öþ ôûø¡þõ ‘õª ¥ ùî ý¥þ Šö‘—¤¢‘õ ô‘ìõ ¤¢ .¢þû¢ ©ø𠊢þøðþõ ö‘—¤¢•
ü—¬¤ê ü• ¤¢ ù¤øõû .¢þ÷î íõî ¤ðþ¢õú“ ø ù—ª¢ ¤ðþ¢îþ ‘“ ý¤—îþ¢¥÷ ¯“ø¤ ùî
ñ¬ê ø ñŸ ¤ ùþ™¤ ùóŽ¨õ ù÷øð .¢þ÷î íõîý¤ðþ¢ ù“ ¢þ÷ø—“ ö ¤¢ ùî ¢þª‘“
‘“ ¤ ù›þ—÷ Š¢þ¢¤î–“Ÿ¬ ö‘—¢ø¡ öþ“ ùóŽ¨õ öþ ù¤‘“¤¢ ùî÷þ ¥ ¢ã“ Œ¢¤î ¢þûø¡
.¢¤î ¢ûø¡ ý¢÷“âõ› ¤ ö ¢ø¡ ùî –êð ö‘—¤¢• .¢þ¤£ð“ ö‘þõ ¤¢ ôþî ô÷‘¡
ñ‘Ÿªø¡ ¤¢ì .¢þ¨‘÷ª“ ü“ø¡“ ¤ öþ—¨¤ öþ¢óø ùî ôûø¡þõ ‘õª ¥ öþ÷õû
ô‘ìõ ¤¢ .¢þ÷îþõ –ê‘þ¤¢ žø¤ ý‘þ÷¢ ¥ ¤©¥¤ ‘“ ¤‘“¡ öþ ùî÷þ ¥ ¢þ—¨û ¢‘ª ø
.ô÷¢¤¢ì ¤‘þ¨“ ö¥ öõ Šö‘—¤¢‘õ
-ö‘—¤¢‘õ ¥

 
.¢þ÷î ùãó‘¯õ ¤ ¢þŸø— ùªþ¢÷ ’‘—î ùî ô÷îþõ ©ûø¡ Šöõ üð¢÷¥ ü¨¤¤“ ¥ ¢ã“
¤ ¢þŸø— ùªþ¢÷ ’‘—î ô÷îþõ ©ûø¡ Š¢þ¢¤î ü¨¤¤“ ¤ ôüð¢÷¥ ùî÷þ ¥ ¢ã“
.¢þ÷î ýø¤þ• öõ ¥ ø ù¢¤î ùãó‘¯õ
(©¤¨• ù“ ý¤¢• ý‘û¢÷•)
 
©ù¢ø÷‘¡ ý‘®ä ‘“ ’ø› ø ñø¨
Œ¢þ÷îþõ ¤îê ù ö¢ø“ éó¡‘÷ ù¤‘“¤¢ :ñø¨
¤ø¯ ôù¢÷‘¨¤÷ ô‘›÷ ù“ ñõ‘î¤ø¯“ ¢¡ ¤“¤“ ¤¢ ¤ ô¢ø¡ –þóøŽ¨õ öø :’ø›
éó¡ ¢÷¥¤ê íþ –þóøŽ¨õ ùî ¢þûø¡þõ ¤ð Œô“ó¯“ ¤ ô¢÷¥¤ê ö¢ø“ éó¡ ô÷ø—þõ
.¢þ÷î ýø¤þ• öþ—¨¤ öþ¢óø ¥ Š¢þû¢ ô‘›÷ ø ù—¨÷¢ ¤
 
Œ¢þ—ê¤ ù¤›÷• ¥ ¤ :ñø¨
ô—ê¤ ù¤›÷• öõ ‘õ !–¨ù¤›÷• ùî ¢÷¢÷ ¤ð –ê¤ ¢ûø¡÷ ù¤›÷• ¥ ü¨îþû :’ø›
¤ðþ¢ ¢¤øõ öþ ¤¢ ùî ô÷îþõ ©ûø¡ .¢þ¨¤þõ¤à÷“ ü›ø¤¡ íþ öõ ý¤“ ùî ¤
¤ð .ô÷îüõ÷ôû ù“ø— ü— Ÿ Šô¤ø¡üõ÷ ù¯“è ôù—ª£ð üð¢÷¥ ù¤‘“¤¢ öõ .öî÷ ñø¨
ü÷òìä à‘Ÿó ¥ ô—¨÷ø—÷ ùî –¨ öþ Šô÷î ù“ø— ö ù¤‘“¤¢ –¨þ‘“þõ ùî ¢ª‘“ ý¥þ
ö‘ªþ ö¢ª –¤• ’“¨“ Šüó ¤—î¢ ï¤õ :¤ðª¤¥ð) .ôª‘“ ù—ª¢ ¢ª¤ öþ ¥ ¤—ªþ“
(.–ê¤ð –¤ø¬ ù¤›÷• ¥
 
Œôþ÷î ù ö‘—þ‘ûüŽ¤¢ ø –‘ìóã—õ ‘“ :ñø¨
.¢þ÷¥ø¨“ ¤ üì“‘õ ø ¢þû¢“ "öøõ ö‘¨" ù‘ðª÷¢ ù“ ¤ ö ©¥¤ ‘“ ý‘û¥þ :’ø›
 
 
:©÷¤¨• ù“ ñõãó¤ø—¨¢ ø üŽ‘õ÷û¤
ùªþ¢÷ ø üúó ñ¬ ùî ¢þ¤¢ ¤ø‘“ ¤ð .¢þ÷î üð¢÷¥ ¢¡ –¨ø¡ ý¤“ ¢þ‘“ ‘õª
ý¤“ .¢þ÷î ýø¤þ• ö ¥ ö‘—üð¢÷¥ ø ’óì Šžø¤ üõ‘õ— ‘“ ¢þ‘“ Š–¨ –ìþìŸ ¢þŸø—
ý¤“ ý¥þ ù ùî ¢þ¢ª ù›ø—õ ùî÷þ ¥ §• Œ–¨ ý¤ø¤® ý¤‘î ù ô‘›÷ ‘õª
¢¤øõ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ öõ .¢þ÷îñõä –ìþìŸ ù“ Š–¨ ¢þêõ ¢¡ –¨ø¡ ô‘›÷
.ô÷îþõ ù¢‘õ Š¢ª‘“ öþõ¥ ýø¤ ô¢¤õ ý¤“ ü¨‘¨ üîõî ¢÷ø—“ ùî ¤ üª¥øõ
 
:¢þŸø— ùªþ¢÷ ù¨¨øõ ö‘÷î ý¤“ ñõãó¤ø—¨¢ ø üŽ‘õ÷û¤
ù“ ¤‘î öþ ô‘›÷ ¤¢ öõ Š¢þû¢ ùã¨ø— ¤ ¢þŸø— ùªþ¢÷ ù¨¨øõ ô÷îþõ ©ûø¡
.ô÷îþõ íõî ‘õª
 
¢¡ ôòî
!¢¡ ©øè ù“ ø— ¢ø¤ø ¤¯‘¡“ íþ¤“— !üó öøû ï÷¨ (
.¢÷¥þõ ¢¬ "ü—ªú“ ¢¤õ" ¤õ ¢¡ (‚
ø žø¤ ý‘þ÷¢ üõ‘õ— (ëþ쟗 ø ø›—¨› ý¤“) ¢ûø¡þõ öøû ï÷¨ ùî –ê𠢡 (ƒ
.¢÷îþõ¤‘î ü—¡¨“ ø .¢¤£ð“ ‘• ¤þ¥ ¤ ô¨› ý‘þ÷¢
 
ü¬ø¬¡ ùõó‘îõ
öõ ö¨õû ùî ü÷‘õ¥ Šöþõ¥ ýø¤ ¤“ ö‘—þð¢÷¥ ¥ ¢ã“ ‘õª ùî ô¤ø¢þõ !ôþî ô÷‘¡
¤¢‘ì ùî üŽ‘›÷ ‘— Š‘õª ëþ¤¯ ¥ ‘— ôûø¡þõ öø÷î .¢þŽ‘þ“ ‘›÷þ ù“ ¢þ÷ø—“ Š¢þ¢ª
–øä¢ šø¢¥ ô¨¤õ íþ ù“ ‘õ öø÷î .ô÷î ©‘ê žø¤ ý‘þ÷¢ ù¤‘“¤¢ ¤ ¥þ ùõû ô—¨û
¥þõ ¤ø¢ ù¢ø÷‘¡ öø÷‘î ý‘®ä ö ¤¢ ùî ¢þ¢ üõ‘úó ø ‘þø¤ ôþî ô÷‘¡) .ôþù¢ª
(.¢÷¢ø“ ù¢õ âõ› ôû ¢¤ð ö‘“‘— ø ö‘ª¡¤¢ ý‘û¤ø÷ ¥ ù¢ª ¤• Šö‘ªó¥÷õ ý¤ø¡£è
 
üó ô¨ ï÷ø› ø ï÷øû ‘ûñ¤ø ù“
¤ ùõ‘÷ öþ Šô÷îþõ ©ûø¡ .¢þ—¨› – ¥ø¤õ –¨ª÷ ¤¢ ùî÷þ ¥ ô÷îþõ ¤îª—"
".¢þŽ‘õ÷ ”‘ ö¢÷õª÷¢ ùø¤ð ý¤“ ü“ø¡“
‰‰‡ ýòø¦ ‚ ’ª . –䑨
 
 
‰‰‡ üõ ‚ƒ          ö ¤¢ üð¢÷¥ ø žø¤ ý‘þ÷¢
Šôª‘“ ö‘¯þª ¢‘“õ ‘— ü÷îþõ ©þ‘õ¥ ùî ü—ìø .ô—¨û üó öøû ï÷¨ öõ !ôþî ô÷‘¡
¤‘þ¨“ Š¢þŽ‘õ÷¤ø‘“ Š¢÷îþõ üê¤ãõ ‘õª ù“ ¤õ ¢¡ ùî ü÷‘õ¥ ¤ð .ü÷îþõ ¤ø¡ó¢ ¤õ
.¢ª ôûø¡ ¤£ð¨‘•¨ ø ö¢¤¢ì
 
žø¤ ý‘þ÷¢
¤ ö ý‘û¤‘þãõ ‘õ Š¢¨¤þõ ¤à÷“ ‘ûù¢þ¢• üŽ¤õ ý‘þ÷¢ ñ™õ žø¤ ý‘þ÷¢ ù ¤ð
ø ù¢‘õ Š‘ûù¢þ¢• ý‘þ÷¢ ¤¢ ñ‘™õ ý¤“ ¢¤îù¨þ‘ìõ üõ¨› ý‘þ÷¢ ý‘û¤‘þãõ ‘“ öø—þõ÷
ù“ ù›ø— ‘“ öþª‘õ íþ ñîª žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ‘õ .¢÷÷îþõ ¢ø¢Ÿõ ¤ öþª‘õ íþ ö‘îõ
ø ¤îê ‘“ öþª‘õ .–¨ ¢¥ ¥þ÷ ö – –ú› .¢øª ­øä ¢÷ø—þõ («¡ª) –¨ø¡
–¨¤¢ .¢÷î ¤ø“ä ùøî ¥ ùàŸó íþ ¤¢ ¢÷ø—þõ ü—Ÿ ø ¢øªþõ ù¢÷¤ ©ù¢÷÷¤ ùªþ¢÷
¢¥ ©— ¤¢ öþª‘õ Š¢÷¤“þõ –£ó ö ¥ üóþ¡ ö‘î¢øî ùî üóþ¡— ý‘úõóþê ñ™õ
ùî÷þ ¤¯‘¡“ ‘õ Š¢÷¨¤“ ¤à÷“ ôà÷ ü“ ùî –¨ öîõõ ‘ú÷ – ù ¤ð .–¨
.¢¤¢÷ ¢ø›ø üꢑ¬— ¢“ ø ò¬ Š¢÷÷îþõ –þ‘ä¤ ¤ üŸø¤ öþ÷øì ‘ú÷
 
žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ üð¢÷¥
¥þ÷ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ Š¢÷¥þ¡þõ¤“ ’ø¡ ¥ ‘úŸ“¬ ø ¢÷ø¤þõ ’ø¡ ù“ ‘ú“ª ü÷þõ¥ ô¢¤õ
ýø¤þ• ý¢‘ä ù¢ä‘ì ø ôà÷ ¥ ’ª ø ¥ø¤ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ‘õ .¢÷÷îþõ ¤‘—ê¤ ñîª öþõú“
.¢÷î ¤þþç— ¢÷ø—þõ ¢¤ê ùªþ¢÷ ø ¤îê ù“ ù›ø— ‘“ ¥ø¤ ø ’ª Š¢÷îþõ÷
 
§ø¢¤ê Šô÷ú› ñõ‘ª ’þ—¤—“ ¤ žø¤ ý‘þ÷¢ ü¨î ù ¤‘“ öþóø ý¤“ ùî ô÷¢ üõ÷ öõ
öþ öþ“ ý¢‘þ¥ ¤‘þ¨“ –ø‘ê— .–¨ žþŸ¬ –‘êþ¬ø— ö ‘õ Š¢¤î žþ¤ª— –ªú“ ø
¤¢ ôþ÷ø—þõ÷ ¥ð¤û ‘õ ø Š–¨ §ø÷‘õ‘÷ üóþ¡ ô÷ú› .¢¤¢ ¢ø›ø üð¢÷¥ éó—¡õ žø¯¨
.ôþ÷þ““ ö ‘“ ù¨þ‘ìõ ñ“‘ì ý¤þø¬— üõ¨› ý‘þ÷¢
 
öþŽ‘• ý‘û–õ¨ì ý¢¤õ ø ¤‘÷î .ô¢þ¢ Š¢ø“ ù¢‘—¨þ ù÷û¤“ ùî ¤ ö¥ íþ ñ‘™õ ý¤“
ùî ¢¤îþõ ù¤›‘ªõ üóø ö¥ ‘“ ùî ¢ø“ ý¤ðþ¢ ö¥ Š‘ú÷ ¤‘÷ ø ¢¤îþõ §õó ¤ ø ö¢“
ö‘ª“¨‘÷— ü“ ø ퟮõ –ãþ“¯ ôè¤þóä ‘ú÷ .¢¤¢ ëóã— ø ù“ ¢¤õ ö¢“ öþŽ‘• ý‘ú—õ¨ì
.¢÷¢¤îþõ÷ –ó‘›¡ §‘¨Ÿ
 
öþõ¥ ù“ ö¢þø¢ ñ‘Ÿ ¤¢ ©þ‘• ¤“ ü“ø ý‘úªêî ‘“ ùî ô¢þ¢ ¤ ü÷•¦ ö¥ íþ ¤‘“ íþ
ëóã— ø ¢ø¡ ù“ ý¤‘ð÷ ùî ¤ ‘ú÷ ø ù—ª¢¤“ ¤ ø ý‘úªêî ø ù¢õ ý¤ðþ¢ ö¥ Š¢‘—ê
ôû ü÷¥ ø –ªðþõ ‘ú÷ ñ‘“÷¢“ Š¢ø“ ù¢¤î ôð ¤ ©þ‘úªêî ùî ü÷¥ .¢¤î ö‘ú÷• Š¢¤¢
ö ùî ¤ üŽ‘ú÷ ù‘ð÷ .–¨ ù¢þ¢ üªêî ùî ¢¤îþõ ¤‘î÷ Š¢ø“ ù¢¤î ö‘ú÷• ¤ ‘ú÷ ùî
‘• ø –¨¢ ‘“ ø ù¢¤ø ôø›û ø –¨ ¢¥¢ ø ùî¢÷—êðþõ ¢‘þ¤ê ‘“ Š¢÷¢ø“ ù¢þ¢ ¤ ù÷Ÿ¬
.¢—êüõ ë‘ê— ’óè Š‘û¥þ ¤ø›÷þ (žø¤ ý‘þ÷¢) ‘›÷þ .¢÷¢¥þõ í—î ¤ ø
 
ü÷ø› ¢¤õ Š¢¤ø¡“ £è ¢÷ø—þõ÷ Š©—ªð÷ ö¢ø“ üõ¡¥ ¤¯‘¡ ù“ Šý¤þ• ¢¤õ ü—ìø
’óè ¥þ ¤ø›÷þ .¢¤£ðþõ ¢ø¡ ö‘û¢ ¤¢ âóø ø «¤Ÿ ‘“ ø ù¢ø“¤ ¤ ø ý£è ø ¢þüõ
§‘¨Ÿ Š¢÷¢ø“ ù¢þª¤— ¤ ©¤¨ ý‘ûøõ ¤ø¥“ ùî ý¤ðþ¢ ö¥ .¢—êüõ ë‘ê— ô÷ú› ¤¢
¤‘÷î ¥ ùî üõ¢¤õ ‘õ .¢ø“ ù¢÷‘ªø• ýùóøŸ ‘“ ¤ ©¤¨ ¤¯‘¡ öþõú“ .¢¤îþõ –ó‘›¡
ùîþ—ìø .¢÷¢¤îþõ ¥þõ— ö ‘“ ¤ ¢ø¡ –¤ø¬ ø –¨¢ ø ù—ê¤ð ¤ ø ùóøŸ ¢÷¢ªþõ ¢¤ ø
¤ø¥“ ¤ ùóøŸ ù¤‘“ø¢ ô¢¤õ Š¢÷‘ªø•þõ ö ‘“ ¤ ©¤¨ ø ù—ê¤ð §• ‘ú÷ ¥ ¤ ùóøŸ ö¥
ø ù‘ð÷ .¢÷¢÷¢¤ðþõ¤“ ø ù“ ¤ ö ùõþ÷ ø ¢÷¢¤îþõ ù¤‘• ø¢ üþì ‘“ ¤ ö ø ù—ê¤ð
.–¡þ¤ðþõ íþ¤‘— ü÷‘îõ ù“ ©¤¨ ü—¡ó ¥ üð¢÷õ¤ª ¤¯‘¡“
 
 
‰‰‡ öŽø¦            žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ üãìø ô÷ú› ø –ªú“
(.–¨ ù¢ª ö‘þ“ ©õ¤ ¤¢ ùî ö‘›þû ‘“ ù÷ ¥ø¤õ ö‘÷¡¨ )
Œ–¨ ýùõóî áø÷ ù –ªú“ .¢÷øªþõ üîþ ñ‘õä ø ¤‘îê ùî –¨ üŽ‘› –ªú“
–¨ öþ ôúõ .–¨ ù¢õ –ªú“ ø ö¢ä å‘“ Š–÷› ý‘ú—¤ø¬ ù“ ñ‘Ÿ¤ú“ ‘õ Šô÷¢þõ÷
ôªþ¢÷üõ ¤ð ¥ø¤õ Šñ‘™õ öø÷ã“ .¢÷øªþõ üîþ ñ‘õä ø ¤‘—êð ùî –¨ üŽ‘› ‘›÷ ùî
Šöõ ùªþ¢÷ ö ‘“ ö‘õ¥õû "Œô¤ø¡“ ôûø¡þõ ù ‘þ Š¢¤ø¡ ôûø¡ ü—ªøð áø÷ ù" ùî
ù“ ¥ø¤õ"ùî ôªþ¢÷üõ¤ð öþ÷õû .¢øªþõ ¤û‘à ô¤“¤“ ¤¢ ü𤥓 öª› §ó›õ íþ
¤®‘Ÿ ö‘îõ ö ¤¢ ùàŸó ö‘õû ¤¢ "Œ¢¤î ôûø¡ –‘ìòõ ¤ ü¨î ù ø ù—ê¤ ‘›î
"Œ¢ª‘“ ù÷û¤“ ôø¤þõ ©÷¢þ¢ ù“ ùî ü¬¡ª ¢‘“õ "ùî ôªþ¢÷‘þ“ ¤ð ü—Ÿ .¢ø“ ôûø¡
ü“‘¨Ÿ ¢ã“ ùî Š¢ø“ ù÷û¤“ í‘• Šô÷þ““ ô—¨ø¡þõ ùî ¤ ü¨î Š¢ª ôû ¤ø¯÷þõû
.ôþ¢þ¢÷¡
 
ý‘ú÷‘¨÷ ‘“ ü—ø‘ê— ‘þŠ¢÷þ‘þ“ žø¤ ý‘þ÷¢ ù“ ‘÷þ“‘÷ ý‘ú÷‘¨÷ ü—ìø" ùî ô¢þªþ¢÷‘þõ ¤þ¡
.¢÷¢ª ¤û‘à öõ ¤“¤“ ¤¢ ¢ì ù‘—øî ý¢¤õ ø 拉“¤¢• íþ ö‘úð‘÷ "Œ–ª¢ ¢÷ûø¡ ‘÷þ“
‘þ":ô¢þ¨¤• öþ¤“‘÷“ Š–¨ ù—ª¢ ü“ø¡ üŽ‘÷þ“ 拉“ ¤¢• ‘õ ¢ø“ ¤øî ¢ì ù‘—øî ¢¤õ
‘›÷þ ù“ ø— ñø¨ ¤¯‘¡“ ‘õ" :¢¢ ’ø› ¢¤õ ö Œ¢÷¤¢ ¢ø›ø ôû ¤øî ô¢¤õ –ªú“ ¤¢
¢ø›ø üŽ‘÷þ“‘÷ ø ý¤øî –¤‘“ä ü—Ÿ ‘›÷þ ¤¢ ‘õ Šô¢ø“ ‘÷þ“‘÷ öþõ¥ ýø¤ ¤“ öõ . ôþ¢õ
ù“ ¤ Šü÷þ““ ü÷ø—þõ ‘õª Šï¤¥“¤¢• :ô ¢þ¨¤• ".ô÷þ““ ¤ ¥þ ùõû ô¤¢‘ì öõ ø Š¢¤¢÷
üŽ‘÷þ“ –¤¢ì ¥ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî ü÷‘¨î öþ“ –ø‘ê— ¢¤øõ ¤¢ ø— ":–êð ø "Œý¢õ ‘›÷þ
öø¤¢ ôª ø¢ ¤û ‘“ ü÷ø—þõ ø— .ý¢¤î ñø¨ Š¢÷ù¢ø“ ‘÷þ“‘÷ ùîüŽ‘ú÷ ø ù¢ø“ ¤¢¤ø¡¤“
Šü÷þ““ ¤ üŽ¤õ ñøãêõ íþ ü÷ø—þõ (ü÷ø¤þ“) –÷‘õª ‘“ Šü÷þ““ öø¤þ“ ôª ø (’óì )
".¢ª‘“þõ –÷‘õª ‘“ ‘ú÷ ö¢þ¢ ¥ ¤—ú“ Šü÷þ““ ü÷ø—þõ –“óì ‘“ ùî ¤ üŽ‘û¥þ ‘õ
’“¨“ ‘õª .–¨ ù¢ªù¯‘Ÿ ý¤‘þ¨“ ù÷øð¤ûø› ¯þŸõ ‘“ 餯 ý‘û¤ø÷ –ªú“ ¤¢
ö‘ú÷• ö‘—¢ø¡ öþ“ ¤ ýùóŽ¨õ œþû ¢þ÷ø—þõ÷ ¢ø¡ öøõ¤þ• üð¢÷ª¡¤¢ ø üŽ‘÷ªø¤
ù¢ª¤• ¤ø÷ ¥ öõ ¤ð .¢ª ¢ûø¡ ù—¡‘÷ª ø ù¢þ¢ –£ ø ö‘õª ‘“ ¥þ ùõû.¢þ¤¢ ùð÷
餯 ù¢÷¤ø ¢›ø ù“ ø ö‘ª¡¤¢ ý‘û¤ø÷ ¤¯‘¡“ Š–¨ ù¢÷÷î ù¤þ¡ üŽò¯ ôþ‘ûøõ ø
Šü—¡¨ ùîþŽ‘› Š–¨ ‘ê¬ ø žó¬ ¥ øóõõ ù¤øõû ‘õª ’óì ùî –¨ ü÷‘îõ ‘›÷þ .–¨
ñŽ‘¨õ žþ®ø— ø žþ¤ª— ¤¢ ùî –¨ üŽ‘› Š–ªú“ .¢¤¢÷ ¢ø›ø üð÷¨¤ð ø ü—Ÿ¤‘÷
ö ¤ø¬— ù“ ¤¢‘ì Š–ªú“ ¤¢ ùî –¨ üŽ‘› Šô÷ú› .–ª¢ ¢þûø¡÷ üóîªõ Šéó—¡õ
.¢þ—¨þ÷
 
ø –¢‘¨Ÿ ¤¢ ö¢¤ø¡ ù¯øè ô÷ú› .¢þ÷îþõ ñõŸ— ¤ üð÷¨¤ð ø ’£ä ô÷ú› ¤¢
’‘÷—› ö¢þð÷› ¥ ¢þ÷ø—þõ÷ Šü“£ä ø š÷¤ öþ÷ ’“¨ ù“ ‘õª ø –¨ ü—Ÿ¤‘÷
¢þ÷ø—üõ÷ ü—Ÿ ô÷ú› ¤¢ ‘õ .¢þ—¨û ¢¥ ö‘—¢ø¡ –£ ¥ –þã“— ¤¢ –ªú“ ¤¢ .¢þ÷î
üŽ¤¢ ¤ø¥“ ô÷ú› ¤¢ ‘õª .¢þû¢ ô‘›÷ Šö‘—¢ø¡ –¨ø¡ ù“ ù›ø— ‘“ Š¤ íøî íþ
¢÷÷ø—þõ÷ öþõ¥ ýø¤ ô¢¤õ .¢þ¤ø¡þõ âóø ø «¤Ÿ ‘“ ¤ ö ø ù¢¤î ’Ÿ‘¬— ¤ ö¤ðþ¢
.–¨ ¢þó• ¤¢ì ô÷ú› ùî ¢÷÷î ¤ø¬—
 
.–¨ ëªä öþ !ô¤¨• Šöøû ï÷¨
¤ üó öøû ï÷¨ ¤—î¢ ùî ¢÷÷ø—þõ 拉“¤¢‘õ ø 拉“¤¢• ø öþ¢óø ‘ú÷— :¤ðª¤¥ð)
¥ ù¤øõû ¢÷îþõ –“Ÿ¬ ëªä ù¤‘“¤¢ ¤¢• ¤ð öþõ¥ ýø¤ ¤“ (.¢÷÷î ’‘¯¡ ù÷øð÷þ
¤îê ¤ãìõ ø ’¢Ÿõ ù“ Š¢þªþ¢÷‘þõ ëªä ù“ ü—ìø .¢þøðþõ ö¡¨ ¤ãìõ ø ’¢Ÿõ
.¢÷—¨û üîþ÷î— ø –¡¨ üóþ¡ í¤¢ ø ôúê ý¤“ –‘õóî öþ ‘õ .¢þ÷îþõ
 
¤ ¥þ ùõû ùî–¨ ëªä ¥ ü¨‘¨Ÿ ö‘÷ ý¤¢ "öøû ï÷¨ Šô¤¨• "ö¢÷ø¡ ¤ê
ù÷‘þªŸø –‘þ‘÷› ü—Ÿ ¢ûø¡þõ ùî –¨ ü—þ¨‘¨Ÿ ö‘÷ ý¤¢ ëªä .¢÷îþõ ’ø£
¤¤ì Š¢û¢þõ ù¢þ¢÷ð üû‘õ öêã— ýø“ ùî ý¢¤ê ¤‘÷î ¤¢ ü—ìø ¤ð ü—Ÿ ‘þ Š¢ª¡““ ¤
ñ‘ãê ¤þè §‘¨Ÿ ý¤¢ ôû ëªä ü—Ÿ .¢þª‘“ ù—ª¢ ©õ¤ §‘¨Ÿ Š¢þù—ê¤ð
¥þ Š¢÷îþõ÷ žþ¤ª— ¤ ’óì üê‘î ù¥¢÷ ù“ ëªä ùõóî .¢ª‘“þõ ©õ¤ ø üð¢ø¨
¤¢ ü—Ÿ .¢ª‘“üõ –¢‘¨Ÿ ¢ì‘ê òõ‘î Šü¨‘¨Ÿ ý¤¢ ’óì .–¨ ô¥ò ¥þ÷ ý¤ðþ¢
Š¢þ÷îüõ ö‘þ“ ¤ ýùõóî ùîþ—ìø ‘þ Š¢þ÷¥þõ ô¢ì ùîþ—ìø Šá‘®ø ø ¯þ¤ª öþ¤—üóøõãõ
¢¡ ý¤“ .–¨þ÷ ©¡“ –þ‘®¤ ëªä ùõóîý¤þð¤‘î“ Š¢þªø•þõ §‘“ó ùîþ—ìø ‘þ
¤ ö ‘þ ù—ª¢ ¤“ ¤¢ ¤ ëªä ùªþ¢÷ ¢÷ø—“ ùî ëþõä üê‘î ù¥¢÷ ù“ ‘þ Š‘“þ¥ ü—¤‘“ä
"!–¨ ëªä öþ !öøû ï÷¨ Šô¤¨•" :¢û¢þõ ¢÷ ¢¡ .¢¤¢÷ ¢ø›ø Š¢þ‘õ÷ ¥¤“ ø ö‘þ“
¤ðþ¢ Š¢þøª ¤þ£• ¢ø›ø üõ‘õ— ‘“ ¤ ëªä –¨ø¡ ü¬ì÷ ø ’þä œþû öø¢“ ‘õª ¤ð
ø žþ®ø— ý¤“ ýù—¨þ‘ª ù¤ .–ª¢ ¢ûø¡÷ ¢ø›ø öþõ¥ ýø¤ ¤“ ’£ä ø š÷¤ ‘þ ï÷›
.–¨ öþ ëªä .¢¤¢÷ ¢ø›ø "ëªä" ùõóî ñõ‘î žþ¤ª—
 
–ªú“ ø ô÷ú› ôøúêõ
ùäøõ›õ íþ ö‘¨“ ‘õª .¢¤¢÷ ¢ø›ø ©þøª— ø ü÷¤ð÷ ý¤“ üŽ‘› ò¬ –ªú“ ¤¢
ù“ó ¤“ Šö¤¢ ‘õª ùî –¨ üŽ‘› ô÷ú› .¢¤î¢þûø¡ üð¢÷¥ Šëªä –¨¢ íþ ø ñõ‘î
öø Š¢þ¡¤üõ ¢ø¡ ¤ø¢“ ¢‘®— ø ý¤þ𤢠Š©þøª— ø ü÷¤ð÷ Šü—Ÿ¤‘÷ (ù‘𗤕)
Šù¬ò¡ ¤ø¯“ .¢þ÷¢“ ëªä ù¤‘“¤¢ ý¥þ ¢þ÷ø—þõ÷ ùî ¢þ÷îþõ üð¢÷¥ üŽ‘þ÷¢ ¤¢
¤ø¯“ .–¨ ëªä §¢ìõ ø ñõ‘î ¢‘Ÿ— –ªú“ ø –¨ ëªä ¥ ù÷‘ðþ“ ü÷‘îõ ô÷ú›
¢ø›ø ö‘îõ öþ . –ê‘þ öø—þõ÷ ö ¤¢ ëªä ýù¤£ ùî –¨ üŽ‘› –ªú“ Š¤—ù¢‘¨
.¢¤ø ö‘çõ¤ ù“ ¤ ô÷ú› ö‘÷ ý¢¥ ø ù—ê‘þ ©¤—¨ð Šù¢¥ ù÷ø› ëªä ùî ¢¤¢
 
 
‰‰‡ ýòø¦ ‚ˆ - öŽø¦          žø¤ ý‘þ÷¢ ü÷‘þõ ù¥øŸ
 
Œ–¨þ žø¤ ý‘þ÷¢ ü÷‘þõ ù¥øŸ
âìø ¤¢ Šô¢þªþ¢÷‘þõ žø¤ ý‘þ÷¢ ü÷‘þõ ù¥øŸ ù¤‘“¤¢ ùî ¤ ý¥þ Šöþõ¥ ýø¤ ¤“
¤‘î üŽ‘ú—óõ §þ¨‘— ý¤“ ô¢¤õ Š‘þ÷¢ ¤¢ ý¤‘þ¨“ –‘ä‘õ—› ¤¢ .¢÷îþõ ë¤ê üõî
’û£õ ù“ ùî÷þ öø¢“ ô¢¤õ .¢÷—¨û ¤ø¢ ¢¡ ù“ –õ¢¡ ø –¢‘“ä ¥ ùî ¢÷÷îþõ
¢ì‘ê ¯“ø¤ ‘“ üŽ‘ú÷‘îõ ¤¢ ‘ú÷ .¢÷¤¢ ö‘ª¢ø¡ ö¢þªî ò‘“ ¤¢ ü㨠Š¢÷÷î üú›ø—
‘þ –ªú“ ùþ“ª ý¥þ ùî –¨ ¤øª¢ ¤‘þ¨“ Šö‘îõ öþ ¤¢ .¢÷þüõ ôû ¢¤ð ö‘õþ
¤¢ Š£è –ìø ¤¢ Šñ‘™õ öø÷ã“ .¢¤¢ öþõ¥ ù“ ý¤‘þ¨“ ý‘ú—û‘“ª .¢þ÷þ““ ô÷ú›
Š¢÷îþõ ù¢‘õ ¤ £è ü¬¡ª Š¢þøªþõ ¤ ‘úê¤à ý¢¤ê Š¢÷÷îþõ ¤‘î ùõû Šù÷‘¡¥•ª
ô¢¤õ éþ¬ø— ý¤“ .¢÷÷îþõ ¤‘î ôû ‘“ ùõû ù¬ò¡ Š¢÷îþõ ©¡• ¤ £è ¤ðþ¢ ý¢¤ê
¤¢ ø Š¢÷—¨û ü÷¤ø÷ ¤‘þ¨“ ô¢¤õ –ªú“ ¤¢ :ô÷î ž¤¯õ ù÷øð÷þ –¨ ¤—ú“ ù¥øŸ öþ
ö‘ª¤¨ ùªþõû ô¢¤õ ‘›÷þ ¤¢ ‘õ .¢÷ª‘“þõ ¤¤ìþ“ ø ’¤¯®õ ùªþõû ô¢¤õ Šô÷ú›
Šü¬ø¬¡õ ô‘þ ¤¢ ô¢¤õ .¢÷¤¢÷ ü—Ÿ¤—¨ ¥ð¤û ø Š¢÷÷îþõ ¤‘î ü—¡¨“ ø ù¢ø“ åøóª
.¢øªþõ÷ ù¢þ¢ ’û£õ ø ¢¡ ù“ üú›ø— ù÷øðþû ‘õ Š¢÷øªþõ ù¢÷¥¤¨ ý¦¤÷ ‘“
‘ú÷ ¥ ý¢¢ã— ‘õ .¢÷û¢þõ ¤ê ©øð ¢þŸø— ùªþ¢÷ –‘¨þ¤¢— ù“ ‘›÷þ ¤¢ ô¢¤õ
ö ¤¢ ùî –¨þ÷üŽ‘þ÷¢ ‘þ" ùî ¢÷¨¤•üõ Šñ‘™õ ¤ø¯“ Š¢÷¨¤•üõ ýù÷‘úó“ ý‘úóø¨
§‘¨Ÿ ü“ ø ù¢‘¨ üóþ¡ ‘ú÷ ý‘úóø¨ "Œ¢÷÷î üð¢÷¥ ¢÷÷‘õû ø ö‘¨îþ ô¢¤õ ¯ìê
ù¥øŸ .¢þ¤¢ ô¥ò ý¢‘þ¥ ¤‘þ¨“ ö‘õ¥ Šö¢¤î§÷—þø ý¤“ ùî ¢þ÷îþõ §‘¨Ÿ .–¨
éó—¡õ žø¯¨ ý¤¢ ùîó“ Š–¨þ÷ ôû ô÷ú› Š–¨þ÷ –ªú“ Šžø¤ ý‘þ÷¢ ü÷‘þõ
‘þ ø üúó ñ¬ ‘þ ¢¡ ¥ ý¥þ ö¢÷‘¨¤ ‘þ ñ‘ì—÷ ùî –¨ üŽ‘› ‘›÷þ .–¨ ý¤‘þ¨“
–¨ ¤øª¢ ¤‘þ¨“ ô¢¤õ ù“ ¢þŸø— ùªþ¢÷
 
ö ü÷øð‘÷øð žþ®ø— ¤¯‘¡ öþõû ù“ Š¢ª‘“üõ ¤ø‘÷ú• ¤‘þ¨“ Šžø¤ ý‘þ÷¢ ü÷‘þõ ù¥øŸ
«þ¡ª— ñ“‘ì öø÷‘î ý‘®ä ¤“¤“ ¤¢ ü𢑨“ üóøõãõ ô¢¤õ Šù¥øŸ öþ ¤¢ .–¨ ¤øª¢
¤ üóîªõ ‘þ ý¤øª¢ ¢þ÷ø—þõ÷ ‘õª Š¢÷øªþõ ù¢þ¢ üð¢÷¥ ¥ ¤• öø÷‘î ý‘®ä .¢÷—¨û
üð¢÷¥ ë‘þ—ª ‘“ Š©õ¤ ø žó¬ ¥ øóõõ ‘ú÷ öþ÷õû .¢þ÷î ù¢û‘ªõ ‘ú÷ ö‘þõ ¤¢
¤¢ ü÷ø¤ê –£ó ø ù¢÷¡ ø ý¥‘“ ø üõ¤ð¤¨ Š¢÷¤¢ ý¤‘÷þõ¨ ‘þ ”‘ªî¤ø ¤ð .¢÷÷îþõ
ö¤ðþ¢ Š‘õ ö¤ûø¡ ø ö¤¢¤“ ‘“ ù¨þ‘ìõ ¤¢ .–¨ ù¢ª ù¢÷‘›÷ð ‘ú÷ ý‘ûùõ‘÷¤“
ö‘ªþ‘û–þó‘ãê .¢øªþõ÷ ù¢þ¢ üª•— ø üð¢÷¥ ‘ú÷ ¤¢ Š¢÷¨¤þõ ¤à÷“ –ø‘ê—õ ¤‘þ¨“
üóøõãõ ô¢¤õ ¤ .¢÷—¨û ñ¨î ø ù—¨¡ üŽ‘ûù¤ú ý¤¢ Šù¢ø“ ¢÷î ø ñ‘Ÿþ“ üóþ¡
Œ¢÷—¨û í‘÷õè üîøó¨ ø ¤‘—ê¤ öþ÷ ý¤¢ Š¢÷÷îþõ –êó‘¡õ ù¢ø÷‘¡ öø÷‘î ‘“ ùî
ý‘®ä ø üóøõãõ ô¢¤õ .¢÷—¨û ¢þõ‘÷ ø ù—ª¢÷ üŽø¥¤ ‘ú÷ ùî –¨ öþ ©óþó¢
.¢÷÷îþõ üð¢÷¥ ü—ø‘ê—õ 믑÷õ ¤¢ (¤ðþ¢îþ ù“ –“¨÷) ù¢ø÷‘¡ öø÷‘î
 
¤¢) ù¢ø÷‘¡ öø÷‘î ù¥øŸ ù“ ¢÷÷ø—þõ÷ ý¤‘þ¨“ ý‘ûšø¥ Šôþøð“ ùî –¨ í‘÷ûø¢÷
– ù¤ð Š–¨¡÷ :¢¤¢ ¢ø›ø ý¤‘þ¨“ ý‘ûù÷øõ÷ ø ñþò¢ .¢÷ø¤“ (žø¤ ý‘þ÷¢
ù“ ¤¢‘ì ø¢ ö â“¯ó‘“ ø ù—ªð 餟÷õ ñ¬ ¤þ¨õ ¥ ‘ú÷ ¥ üîþ ‘õ ¢÷ù¢¤î –ê‘þ¤¢
ù›ø— öø¢“ ‘ú÷ ýø¢ ¤û ‘õ Š¢÷¢¤î –ê‘þ¤¢ – ‘ú÷ Šôø¢ .¢÷¢ø“÷ ù¢ø÷‘¡ §þ¨‘—
ù¯ì÷ Šö‘ªþð¢÷¥ ‘õ ù¢¤î –ê‘þ¤¢ – ‘ú÷ Šôø¨ .¢÷¢¤î üð¢÷¥ ¢¡ –¨ø¡ ù“
ô¨ ¯ìê ‘ú÷ .¢¤¢ ¢ø›ø ‘ú÷þ ñ™õ ü÷øð‘÷ø𠢤øõ .–¨ ù¢¢ –¨¢¥ ¤ ¢ø¡ ¥î¤õ—
ù¥øŸ ù“ Š¢÷øªþõ ’‘¯¡ öø÷‘î ø®ä öø üóø Š¢÷¤¢ ù¤õú“ ¤ ù¢ø÷‘¡ öø÷‘î ô¨¤ ø
.¢÷þüõ žø¤ ý‘þ÷¢ ü÷‘þõ
 
¢÷÷ø—þõ ùî ¢÷—¨û ö ü÷‘îõ ¤¢ Š‘®ä ¥ ùø¤ð öþ Œ¢÷÷îþõ ù ‘›÷þ ¤¢ ‘ú÷
.¢÷÷î –ê‘þ¤¢ ¤ öþ—¨¤ öþ¢óø ø "ôþ÷ öþ› ï÷øû" Š¢¡«ø¬¡õ é¯ó ø –
¤ðþ¢îþ ‘“ Šýø÷ãõ ý‘ûüŽ‘õ÷û¤ ø üúó ñ¬ –‘¨þ¤¢— ù“ ö¢¢ ©øð ‘“ ‘ú÷ !Œ¤ø¯
ù“ ôþ÷ öþ› ï÷øû ø ¢¡ .¢÷¤ø¢þõ ‘ú÷ üõ‘õ— ’“¨ öþ ù“ .¢÷¤“þõ –£ó –‘àŸó ¥
.¢÷¤¢ ý¤‘þ¨“ ù›ø— ùì¯÷õ öþ
 
öø÷‘î ý‘®ä ¯ìê ‘õ .¢÷øª ¢¤ø žø¤ ý‘þ÷¢ ü÷‘þõ ù¥øŸ ù“ ¢÷÷ø—þõ ‘þ÷¢ ô¢¤õ
üª¥øõ ý‘ûùõ‘÷¤“ –ê‘þ¤¢ ý¤“ ü¬ø¬¡õ ý‘û§òî ù“ ¢÷÷ø—þõ ùî ¢÷—¨û
‘õª .–¨ ¥þð÷–ê𪠑ãìø ùóŽ¨õ öþ .¢÷øª ¢¤ø –ó¢ä ø üî‘• ù¤ ‘“ ¯‘“—¤ ¤¢
¤ ö ¢þ÷ø—þõ÷ ¤þ¥ .¢þ÷¢þõ÷ ¤ – ý‘÷ãõ Š¢þ—¨û öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî ü÷‘õ¥
(öþõ¥ ýø¤ ¤“) ¤ – –ê‘þ¤¢ ù¢ ¢ø›ø üõþàä ùþ‘• –ªú“ ¤¢ ‘õ .¢þ÷þ““
– ý¥þ –ê‘þ¤¢ öø¢“ ø ‘ú“ öþþã— öø¢“ öþ—¨¤ öþ¢óø .¢¥‘¨þõ ¤þ£•ö‘îõ
öþ¢óø ùî ü÷þŸ ¤¢ .–¨ öþ—¨¤ öþ¢óø –þŸò¬ ø üð—¨þ‘ª ©óþó¢ ø Š¢÷û¢þõ
Šöþ¤“‘÷“ .¢÷ù¢¢ üûø“ – ‘õ ù“ ¢÷÷îþõ üð¢÷¥ öþõ¥ ýø¤ ¤“ öþ—¨¤
餯 ¤¢ ý¤‘þ¨“ ô¢¤õ ù“ ¤ ùø“ – öþ ø ù—ê¤ öø¤þ“ ù“ –¨þ‘“þõ
.¢÷û¢þõ – ö¤ðþ¢ ù“ öø÷‘î ý‘®ä ùî –¨ üû¤ öþ Šôþû¢“ ö‘õ¢ø¡
 
§ø¢¤ê
‘õ Š–¨ –ªú“ ø ô÷ú› öþ“ üŽ‘› §ø¢¤ê ùî ¢÷¢ø“ ù—¡øõ ‘õ ù“ öþõ¥ ýø¤ ¤“
ùî ¢÷ù¢¢ ñþ ¤ ýù—¨¢ ø ùø¤ð ô¢¤õ Š§ø¢¤ê ¤¢ .–¨þ÷ žþŸ¬ ’ó¯õ öþ
ù“ ‘ûü÷þ Šù¤î í¤úª ù“ ‘ûýù¤î Šñ‘™õ ý¤“ .¢÷¤¢ ëóã— ö ù“ üãþ“¯ ¤ø¯“
.¢÷ø¤þõ ö•¦ í¤úª ù“ ‘ûü÷•¦ ø öþ í¤úª
 
 
 
‰‰‡ öŽø¦ ‰           žø¤ ý‘þ÷¢ ù‘ð¢þ¢ ¥ ü÷þõ¥ üð¢÷¥
.¢øªþõ –“™ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ Š¢÷û¤þõ ô‘›÷ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ô¢¤õ ùî ¤ üŽ‘û¤‘î ù÷øð
–“™ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ý¥þ ù ùî ¢÷îþõ öþþã— öþõ¥ ýø¤ ¤“ ô¢¤õ üð¢÷¥ üð÷øð
ü÷ãþ .–¨ù¢¤î ý¤•¨ ¤ ©þð¢÷¥ ù÷øð ¤øúõ› §þŽ¤ íþ ùî÷þ Šñ‘™õ öø÷ã“ .¢øª
¤¢ ëþì¢ ¤ø¯“ ¥þ ùõû Š©—óõ ý¤“ ù ¢ª‘“ ù—¨þ¥ ¢ø¡ ý¤“ ù ý¤“ ù ùî÷þ
üŽ¥› ý‘û¥þ ý¤“ ¤ ¢ø¡ üð¢÷¥ ¯ìê ¤ð .¢¢¤ðþõ –“™ üõ¨¤ ¤ø¯“ žø¤ ý‘þ÷¢
¢¤ê íþ ù¢‘¨üóîª ù“ ¤ð ‘þ Š¢þª‘“ ù¢ø“ ¤ðù¢‘õ üóøìãõ‘÷ ¤ø¯“ ‘þ ¢þª‘“ ù¢÷¤£ð
¢ª‘“ ¤¤ì ùî –¨ öþ ñ™õ .¢øªþõ –“™ ¥þ ùõû Šöþ—¨¤ ö‘¨÷ íþ ‘þ ø ù¢ø“ ¢þó•
Š¢þ÷îþõ ’—¤õ ¤ ö‘—þð¢÷¥ ¤¡ –‘àŸó ùî¤ø¯÷‘õû .¢þ¨þø÷“ ¤ ö‘—¢ø¡ ùõ‘÷þð¢÷¥ ‘—
öø¢“ ¢¡ .–¨ù¢ª öþþã— ù÷øð ö‘—üð¢÷¥ –ú› ø ¤þ¨õ ùî¢þŽ‘õ÷üõ ùàŸòõ
–¡¨ ö‘—þð¢÷¥ ü¯¤¢ ¤ð ¢ø“ ¢ûø¡ ’ó‘› ¤¢ì .¢øªþõ ¤û‘à ü¯¤ª ø ¢þì œþû
.¢þüõ žø¤ ý‘þ÷¢ ù“ üŽ‘ä¢ œþû öø¢“ ý¤øªî ¤øúõ› §þŽ¤ ü—Ÿ .¢þª‘“ ù¢þªøî
.¢ª ¢ûø¡ ¤û‘à ö‘—¤“¤“ ‘õª üð¢÷¥ ¢‘þ÷“ ø ù¢øó‘ª ‘›÷þ ¤¢
 
¢þûø¡ üŸø¤ ¢ø›øõ íþ òõ‘î Šöþõ¥ ýø¤ ¤“ ö‘—þð¢÷¥ ö‘þ‘• ¥ ¢ã“ ¥ø¤ ñú ‘õª
ý‘þ÷¢ ø žø¤ ý‘þ÷¢öþ“ Š¥ø¤ ñú öþ ü¯ ¤¢ .(¢ª ¢þûø¡ ¢› ô¨› ý‘þ÷¢ ¥) ¢ª
žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ‘õª –÷øî¨ ö‘îõ ñ‘Ÿ ö‘õû ¤¢ ø ¢ø“ ¢þûø¡ ¢õ ø –ê¤ ¤¢ ô¨›
‘“ ö‘—¢¢› ù¤ð .–ª¢ ¢ûø¡÷ ü—ó‘¡¢ œþû ù¤ø¢ öþ ü¯ ¤¢ ¢¡ .¢øªþõ ù¢‘õ
‘õª .¢÷÷îíõî‘õª ù“ ¢¬¤¢ ¢¬ ¢÷÷ø—üõ÷ ‘õ Š–ª¢ ¢÷ûø¡ ý¤‘îõû ‘õª
¢ûø¡÷ –ø‘®ì ¤ ‘õª §îœþû .¢þ÷î ‘÷“ ¤ ¢ø¡ –÷øî¨ ñŸõ –¨þ‘“þõ ö‘—¢ø¡
ö‘—¢ø¡ ýø¥¤ ø ñþõ ù“ ù›ø— ‘“ .¢¤¢ –ø‘ê— ý¤ðþ¢ ‘“ ý¢¤ê ¤û ù‘ðþ‘› ø ¢÷¨õ .¢¤î
üŽ‘þê¤ç› à‘Ÿó ¥ ‘›÷ ùî ôû ù¥¢÷ ¤û ù“ Š¢þ—ê¤ ¢ø¡ ùø¡ó¢ ù÷‘¡ ù“ ùîü—ìø
¤¢þ¢• ‘õª üŸø¤ ý‘õ÷û¤ .¢¢ ¢ûø¡÷ ¤¤ì ¤‘ªê –Ÿ— ¤ ‘õª ý¢¤ê œþû Š¢ª‘“ ¤ø¢
.¢¢ ¢ûø¡ –ú› ø –õ¨ ‘õª ù“ üãþ“¯ ¤ø¯“ ø ù¢ª
 
.–¨ –ø‘ê—õ žø¤ ý‘þ÷¢ 퓨 ø ùìþ¤¯ ù“ ù›ø— ‘“ –ø‘®ê ‘þ üŽ‘õ÷û¤ ýøû ø ñ‘Ÿ
Šý¤øªî ¤øúõ› §þŽ¤ ô‘ìõ ¤¢ ö‘—þð¢÷¥ ö¢¤î ý¤•¨ ¤¯‘¡ ù“ ‘õª ùî –¨ öîõõ
¢þ÷ø—“ ‘— ¢¢ ù¥‘› ‘õª ù“ ùî –ª¢ ¢ø›ø üŽ‘ú¯¤ª ù ¤ð Š¢þ÷î –ê‘þ¤¢ ü—ãê÷õ
ô‘ìõ àêŸ ô¢ä ý¤“ üŽ‘› žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ .¢þ¤£ð“ ö‘—¢ø¡ –óõ ý¤“ ¤ ö‘—þð¢÷¥
¢þûø¡ –¥‘›õ Š¢þ÷î÷ àêŸ ¤ ¢ø¡ –‘þŸ ©¥¤ ¤ð Š¢¤¢÷ ¢ø›ø ‘õª ù—¨þ‘ª
.–¨ öþ÷÷þ žø¤ ý‘þ÷¢ .ö ¥ ¤—ªþ“ ù÷ ø ¢þ—¨û ö 럗¨õ ùîüŽ‘›÷ ‘— Š¢ª
éò—¡ Šùãõ‘› ž¯¨ öþ¤—öþŽ‘• ¤¢ ¢¤ê íþ ù ø ¢þª‘“ ù¢ø“ ¤øúõ› §þŽ¤ íþ ù
ü“‘þ¥¤ ø –¤þ¨ §‘¨ ¤“ ¤ ¢¤ê ©¥¤ ‘õ .¢¤¢÷ üŸø¤ ý‘ûùþ‘• ¤“ ý¤þ™‘— ü—‘쓯
.–¨ ù—ª¢ ù÷¤‘ð¥þû¤• ø –¨¤¢ üð¢÷¥ ý¢Ÿ ù ‘— ùî ôþ¨¤•þõ ø ¥ Šôþ÷îþõ
üä‘õ—› –¥‘þ—õ ù“ –“¨÷ üû‘ð ù÷øðþû žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ‘þ" :¢¨¤•üõ ¤ðª¤¥ð
ý¥‘þ—õ ø ë¤ê öþ÷ Œ¢¤¢÷ ¢ø›ø ö¢÷õª÷¢ ‘“ ùãõ‘› öþŽ‘• ž¯¨ ö¤ð¤‘î öþ“
‘õª ¤‘î ù¥øŸ" :¢û¢þõ °¨‘• üó ¤—î¢ ".¢¤¢ ¢ø›ø ö¢‘÷ ø ôó‘ä öþ“ öþõ¥ ýø¤ ¤“
öþ¤—𤥓 ‘õ .¢¤¢ –ø‘ê— öþõ¥ ýø¤ ¤“ ‘õª ü—òþ¬Ÿ— ù—ª¤ ‘“ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢
ö‘—üð¢÷¥ ¤¢ ù¢ª ’î—¤õ –‘û‘“—ª ¥ ùîó“ Šö ¥ ù÷ ‘õª –ó‘›¡ ø üð¢÷õ¤ª
ýù÷øð“ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ü—òþ¬Ÿ— éó—¡õ žø¯¨ öþ“ ¥þ‘õ— üð÷øð .¢ø“ ¢ûø¡
".¢øªþõù¢þ¢ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî –¨þ÷
 
ü“û£õ ¤þè ø ü“û£õ ¢¤ê öþ“ –ø‘ê—
˜ä‘“ ùóŽ¨õ öþõû .–¨ ¤‘þ¨“ –ø‘ê— ö‘õþ ü“ «¡ª íþ ø ö‘õþ ‘“ ¢¤ê íþ öþ“
¢¤ê íþ .–¨ ù¢ª üú›ø— ñ“‘ì ¢¢ã—õ žø¯¨ ‘þ ü—‘쓯 ¤‘—¡‘¨ ö¢õ ¢ø›ø“
–‘ê—ó ø –õŸ¤õ ¢÷ø—“ –¨ öîõõ Šöþõ¥ ýø¤ ¤“ ©÷‘õþ ‘“ üð¢÷¥ öþŸ ¤¢ Š«ó¡õ
Š¢ª‘“ ù¢ø“ ö¢›ø ¢ì‘ê üóø ù—¨þ¥ ö‘õþ 듯 ¤“ ¯ìê ¤ð üú—÷õ Š¢þ‘õ÷ –ê‘þ¤¢ üúó
¢÷ûø¡ ö ü÷‘îõ ¤¢ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ý¢¤ê öþ÷ .–ª¢ ¢ûø¡÷ üª¥¤ ©÷‘õþ
‘“ ý¤‘î ¢¡ ùî üŽ‘› Š¢÷—¨û ö ö¤¢ ¢¡ ù“ –“¨÷ ö¢‘÷ ø ñû‘› ¢¤ê ùî¢ø“
é¯ó ¢¤øõ ‘û¢ã“ ôø¢ ù—¨¢ Šöøþ“û£õ ¤þè ø öøþ“û£õ ù“ é¯ä .–ª¢ ¢ûø¡÷ ‘ú÷
.¢þ‘õ÷üõ ‘¯ä – ‘ûö‘¨÷ ù“ §¢ìó žø¤ ëþ¤¯ ¥ ¢¡ .–ê¤ð ¢÷ûø¡ ¤¤ì ¢¡
§‘¨Ÿ Š¢øªþõ ‘¯ä ü—õŸ¤õ ø – (öþõ¥ ¢÷÷‘õû) –ªú“ ¤¢ ü—ìø ü—Ÿ
Š–þ¤ª“ ù“ ¢¡ ëªä ù¯¨ø“ Š¥þ÷ –ªú“ ñ‘Ÿ¤ú“ .¢þ¤¢÷ ¤ ö –ì‘þó ùî¢þ÷îþõ
ñþ‘õ ùî ‘› ¤û ù“ ý¢¥ ¤¢ ‘õª ùî¢þ¨¤ ¢ûø¡¤ê ö ö‘õ¥ .¢÷îþõ –ê‘þ¤¢ –ãê÷õ
üð¢÷¥ ö‘õ¥ ¤¢ ù¢õ –¨¢“ üŸø¤ üð—¨þ‘ª ùîý¤þø¬— Š–ê¤ ¢þûø¡ Š¢þª‘“
–þó‘ãê ø – ¢¡ ö‘õ¤ê §‘¨ ¤“ ö‘õ¥ ö ¤¢ ‘õª .¢÷îþõ §îã÷õ ¤ ö‘—þõ¨›
.–ª¢ ¢þûø¡
 
Œ–¨þ éó—¡õ ’û£õ öø¤þ• ‘“ öø÷‘î ý‘®ä ù‘ðþ‘› ë¤ê
‘“ ‘›÷þ ¤¢ .ôû¢ žþ®ø—¤ ö ùõóî íþ ¤¢ ô÷ø—þõ .¢¤¢ ¢ø›ø ü𤥓 ¤‘þ¨“ –ø‘ê—
–ø‘ê—õ ý¢Ÿ ‘— ý¤ðþ¢ ù“ –“¨÷ ‘ú÷ ¥ ô¢î¤û Šø®ä ¤û ù—ª£ð üð¢÷¥ ù“ ù›ø—
ñ“‘ì ¤ø¯“ Š¤ðþ¢îþ ù“ –“¨÷ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ öøð‘÷øð ý‘ûù¥øŸ üõ‘õ— ‘õ Š¢÷—¨û
ø –þã®ø Š¢øªþõ ù¢þ¢ žø®ø“ ö ü𤥓 ùî ü—ø‘ê— ‘›÷þ .¢÷¤¢ –ø‘ê— üú›ø—
.–¨¢¡ ‘“ ¯‘“—¤ üð÷øð
 
ù¥¢÷ ù ù“ ’û£õ ¤ðþ¢ ô¢¤õ ‘— ¢÷îþõ öþþã— ùî ¢¤¢ ¢ø›ø üŽ‘û–þ¢ø¢Ÿõ
öø÷‘î ý‘®ä ‘õ .¢÷÷î –“Ÿ¬ ø ‘“ ø ù¢¤î§‘¨Ÿ ‘þ ù¢þ÷ª ¤ ¢¡ ý¢¬ ¢÷÷ø—þõ
ý‘®ä ö‘þõ ¤¢ .¢÷ª‘“ §ê÷ ôû ¢¡ ‘“ ¢÷÷ø—þõ ùî ¢÷—¨û ö üŽ‘› ¤¢ ‘ìþì¢
‘õ Šôꨑ—õ .¢¤¢ ¢ø›ø üõ¤—Ÿ ñ“‘ì ý‘û–õ¨ ø ’—¤õ Šéó—¡õ –‘쓯 öø÷‘î
¤¢ ‘õª ù“ ‘— ô÷îþõ –“Ÿ¬ (üó öøû ï÷¨) öõ ùî –¨ öø÷‘î ý‘®ä ¤¯‘¡ ý¤“
¥ ¢ã“ žø¤ ý‘þ÷¢ ù“ ¤ê¨ ¤¢ ø ù¢÷‘¨¤ íõî öþõ¥ ýø¤ ¤“ ö‘—þð¢÷¥ üû¢÷‘õ¥‘¨
öþ—¨¤ öþ¢óø ù“ ‘õ –õ¥òõ üð÷øð ¥ ‘ú—ø‘ê— .ôª‘“ ö‘—¤ø‘þ ø ù¤õû Šüõ¨› ï¤õ
ø §‘¨Ÿ Ššø¥ ƒ† –þãìøõ .¢øªþõ üª‘÷ ‘ú÷ ù¤ ¤¢ ‘õ ö¢‘ú÷ ô‘ð üð÷øð ø
ü÷‘¨ ù“ ô÷ø—þõ÷ ‘õ Š¢÷—¨û ¤¢ ¤ üð¢ø÷‘¡ ô‘ìõ öþ¤—ò‘“ ‘ú÷ .–¨ öþ¤—¤øª¢
–‘û‘“—ª ùî ôþ÷¢“ ¢þ‘“ ‘¬ø¬¡õ .ô÷î žþ¤ª— ¤ ö ù“ ¯ø“¤õ ý‘úþ—¡¨ ø ‘úþ¤øª¢
.¢øªþõ ¤‘îª ‘õ üð¢÷¥
 
ù¢‘ê—¨ø¨ ‘þ ø ‘ªŸê ùóŽ¨õ ¤þ𤢠ö‘ªþ‘ûù¢ø÷‘¡ ‘þ ‘®ä ¥ ý¤‘þ¨“ öþõ¥ ýø¤ ¤“
ùõ¢ ý¤“ ùõû –þ‘ú÷ ¤¢ ü—ìø .¢÷øªþõ öþ÷÷þ ¥ ü󎑨õ ‘þ üõøõä ñøõ ø ñø• ¥
.¢øªþõ òõ ¤“ ö‘õ¥þ ùõû ùî –¨‘›÷ Šôþø¤þõ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ¢¡ ù÷‘¡ ù“ üð¢÷¥
¤ø¯“ .–¨ ‘ªŸê ñ‘Ÿ ¤¢ éó—¡õ ö‘÷¥ ‘“ ùªþõû ý¢¤ê ùî ôþ÷þ“þõ Šñ‘™õ öø÷ã“
Šù¢¤î ù¢‘ê—¨ üõøõä ñø• ¥ ù÷ø𠢤ê öòê ò™õ ùîôþ÷þ““ ôþ÷ø—þõ ëþì¢ üóþ¡
ü÷‘îõ ¤¢ öø÷‘î ý‘®ä .ù¤þè ø ù¢ª ¤—¨“õû ö‘÷¥ ‘“ ‘þ ø ù—ê¤ üªø¤ê ’ø¤ªõ ù“
öþŽ‘• ý‘ûù¢ø÷‘¡ ù¤‘“¤¢ ùóŽ¨õ öþõû .–¨ ¤—î‘÷¨¤— ô÷ú› ¥ ùî ¢÷—¨û ö
ø ù‘÷ð –ãþ“¯ ù“ ù›ø— ‘“ ñ‘Ÿ ¤ú“ .–¨ 뢑¬ ¥þ÷ ‘ûù¢ø÷‘¡ áø÷ ¤ðþ¢ ø ù“—¤õ
íþ¢¥÷ ü÷‘îõ ¤¢ üòøõãõ ‘õ ‘õ .¢¤¢ ¢ ø›ø üêó—¡õ žø¯¨ Šù—ê¤ð –¤ø¬ ùî ü—þ‘÷›
ö ¤¢ ü—¨þ‘“ 拉“ ö‘û‘÷ð ‘“ ¢¤ê ùî ôþ¤¢ ü÷¢÷¥ öþ÷õû .ôþ—¨û ö ¢¡ ù“
–¡¢¤• ¤þ¨õ ¤¢ ö¤‘î—þ‘÷› ö ö‘þõ ¤¢ ôþ÷ø—“ ¤ð ¢ø“ ¢ûø¡ ’ó‘› ¤¢ì .¢÷÷‘õ“
¢ø›ø üŽ‘› Šžø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ‘õ .ôþ¥‘¨ ‘û¤ ø ¢¥ ¤ ö‘õ¢ø¡ ø ù—ê¤ð ¤¤ì –õ¤è
ñ¬ê ø ñŸ ¤ ö‘õ¢ø¡ ù‘÷ð ñîªõ ø ù—¡¢¤• –õ¤è ö ¤¢ ôþ÷ø—“ üŽ‘ú÷—“ ùî ¢¤¢÷
–‘õ¢¡ ø ‘û¤‘î ¤ðþ¢ ø ù÷‘û‘õ ¢õ¤¢ ¢¬¤¢ ù¢ ©îªþ• Š©þ‘þ÷ Š‘ä¢ ‘“ ‘ú÷— .ôþ÷î
ø ø ù¢ª ¥‘“ ö¢÷¥ öþ ¤¢ ùî –¨ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ¢¤ê ö‘ð¢÷‘õ¥‘“ 餯 ¥ üõøõä
ù“ ù›ø— ‘“ Š–êð í¤— ¤ ö¢÷¥ ý¢¤ê öþ÷ ü—ìø .¢÷î í¤— ¤ ö‘îõ ö ¢÷ø—þõ
.¢¤î¢ûø¡ –ê‘þ¤¢ ýø÷ãõ üŸø¤ ý‘ûüŽ‘õ÷û¤ Š©—þãìøõ
 
¯ìê Šùó“ Œôþ÷îüð¢÷¥ ©õ¤ ¤¢ ôþ÷ø—þõ Š‘û–õ¤è üõ‘õ— –¡¢¤• ¥ ¢ã“ ‘þ
ùîþ—ìø öþ¤“‘÷“ .¢÷¥¢¤•“ –õ¤è ‘õ ö‘û‘÷ð ý¥‘¨î‘• ý¤“ ‘õ ö‘ð¢÷‘õ¥‘“ ùîþ÷‘õ¥
ö ¥ ùî üŸø¤ Š¢÷÷î ©îªþ• ¤ ö‘ª“óì üõ‘õ— ø ù¢¤î‘ä¢ ‘õ ý¤“ ‘õ ö‘ð¢÷‘õ¥‘“
ŠüŽ‘û¤ ¤¢ ‘õ –þãìøõ ‘õ .¢÷øª ¢¥ ø ‘û¤ ü—¡“¢“ ¥ ¢÷÷ø—þõ Š¢÷¤“þõ ¢ø¨ –õ¤è
üõ‘õ—“ ¤ ö‘ª“óì ø ù¢øõ÷ ‘ä¢ öþõ¥ ýø¤ ô¢¤õ ¤ð .–¨ ù¤‘“ø¢ –ªð¥‘“ ‘ú÷—
.¢÷îþõ ¤—û‘—øî ¤ ¢¤ê –õ¤è –¡¢¤• ù¤ø¢ ý¤þ£•‘÷ ’‘÷—› ¤ø¯“ ‘õó¨õ Š¢÷¤£ð“
.¢÷÷¢þõ÷ ý¥þ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ¢¤ê –þãìøõ ¢¤øõ ¤¢ ô¢¤õ ¤—ªþ“ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ‘õ
ý¤“ ¤ ü÷ø¤ ’£ä ø š÷¤ ù¤ø¢ íþ ¢þ‘“ üŸø¤ ý‘ûö‘¨÷ ¥ ý¤‘þ¨“ ¤¯‘¡ öþõú“
ü÷òø¯ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ¢¤ê ¤øª¢ ø –¡¨ ¤þ¨õ ¤ð .¢÷÷î ý¤•¨ ü÷òø¯ ¤‘þ¨“ ü—¢õ
ö‘þ‘• ¤ø¯“ ø ü• ¤¢ ü• ø Š¢÷ª‘“÷ ù ø ¢÷ª‘“ ù‘ð ø ö‘ð¢÷‘õ¥‘“ ù ù‘ð÷ Š¢øª
¢þ‘“ ¥þ÷ ö‘ð¢÷‘õ¥‘“ Š¢÷¤““ š÷¤ ¢¢› ¤ð .¢÷‘õ ¢ûø¡ ¥‘“ ù¤ ñø¯ ¤¢ ý¤þ£•‘÷
Š¢÷øªþõ ü—þ‘÷› ’î—¤õ ¢¢› ùîþ—ìø ¤— ù¢‘¨ ¤ø¯“ .¢÷÷î ñõŸ— ¤ ý¢“ –þã®ø
–ªú“ ù¤ ¥› ý¤ðþ¢ ù¤ ùî ôþ¤‘•¨“ ¤¯‘¡ ù“ ¢þ‘“ .¢÷øªþõ –¥‘›õ ö‘ð¢÷‘õ¥‘“
.¢¤þ𠤤ì ý¤‘îøîþ÷ ¤þ¨õ ¤¢ ¢þ‘“ ý¢¤ê ¤û öþ¤“‘÷“ .¢¤¢÷ ¢ø›ø
 
 
‰‰‡ öŽø¦ †       žø¤ ý‘ûö‘¨÷ ø öþõ¥ ýø¤ ¤“ üð¢÷¥
‘õª ü—õò¨ .¢þŽ‘õ÷ –“™ ¤õ ôòî ø ‘ûù—êð ¤ð .ô—¨û üó öøû ï÷¨ öõ !ôþî ô÷‘¡
.¢ª ¢ûø¡ ¤—ú“ ¤ø¤õ“
 
žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ üð¢÷¥
ýø¤ ¤“ ö‘ªþð¢÷¥ üð÷øð ù“ ù›ø— ‘“ (žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ‘ûö‘¨÷) üŸø¤ ý‘û¢ø›ø
š÷¤ ù‘ð÷ Š¢þª‘“ ù—¨þ¥ ù÷‘ûø¡¢ø¡ ¤ð .¢÷÷îþõ öþþã— ¤ ö‘ª¢ø¡ –þãìøõ öþõ¥
ü÷‘¨î .¢øª÷ ñ¬‘Ÿ üªª¡“ ø –õŸ¤õ ø ¢þ÷î ‘ä¢ ñ‘¨ ö¤¥û ùî÷þ ¥ Š¢¤“ ¢þûø¡
¤“ ö‘ª÷‘ð¢÷‘õ¥‘“ ù“ öþ÷õû Š¢÷÷îþõ üð¢÷¥ ©õ¤ ø žó¬ ¤¢ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ùî
öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî üõ¢¤õ ‘õ .¢÷÷î üð¢÷¥ ©õ¤ ‘“ ‘— ¢÷û¢þõ üŽ‘÷ø— öþõ¥ ýø¤
¤“ ö‘ª÷‘ð¢÷‘õ¥‘“ ø ¢ø“ ¢÷ûø¡ ô÷ú› ¤¢ Š¢÷þ‘þ“ žø¤ ý‘þ÷¢ ù“ ùîþ—ìø Š¢÷ù—¨þ¥ ¢þó•
¤ ü¬¡ª ¤ð ñ‘™õ ý¤“ .–¨þ¥ ¢÷ûø¡ –òîªõ ¤‘ªê –Ÿ— ù¤øõû öþõ¥ ýø¤
¢¤¢ ¤¢ ‘ãìø ø ùî¢þ¢ ôþûø¡ Šôþû¢ ¤¤ì ü¨¤¤“ ¢¤øõ ¢ªîþõ š÷¤ ô÷ú› ¤¢ ùî
.¢÷îþõ üð¢÷¥ ¢¤¢ ‘“ ø
 
.¢¤¢÷ ¢ø›ø ý¢¥ Šö¢÷¥ ñ™õ –¨¤¢ ø ù¢ø“ ù‘þ¨ ø íþ¤‘— ¯þŸõ Šô÷ú› ¤¢
ý¤“ Šöþõ¥ ýø¤ ¤“ ‘õª ö‘ð¢÷‘õ¥‘“ .¢¤¢÷ ¢ø›ø ö¢þªø• ø ö¢¤ø¡ ý¤“ ý¥þ
¢÷÷¢þõ÷ ‘ú÷ .¢÷û¢ ô‘›÷ ¢÷÷ø—þõ÷ ý¤‘î œþû Šö‘—¢þó• ñ‘õä üõ‘õ— ý¥‘¨î‘•
¤ð ‘õ .¢÷÷î ‘ä¢ ö‘—þ¤“ ù÷øð ‘þ ù¢þªî ©ø¢“ ¤ ‘õª –þóøŽ¨õ ¤‘“ ù÷øð ùî
‘ä¢ ø ù¢¤î–õ¢¡ –þ÷ «øó¡ ‘“ ö‘ð¢÷‘õ¥‘“ ø Šù¢ª ù—¡‘÷ª ¢¢› ¢þó• ñ‘õä
ö ñ‘“÷¢“ .¢¤î¢÷ûø¡ –ê‘þ¤¢ ©ª¡“ ø –õŸ¤õ üŸø¤ ý‘ûö‘¨÷ ù‘ð÷ Š¢÷÷î
¤‘—ê¤ ‘ú÷ ‘“ ù÷¥ø÷ ö‘õúõ ö ¤¢ ùî üŽ‘› .¢÷÷îþõ ö‘îõ ñì÷ ý¤—ú“ ù‘ðþ‘› ù“
öþ ü÷‘“ ø ˜ä‘“ ü¨îù .¢ª ¢÷ûø¡ ý¤‘þ¨“ –¤þþç— ©ø¡—¨¢ ‘ú÷ ø ù¢ª
ù ø ¢þ÷î š¤¡ ñø• ù öþõ¥ ýø¤ ¤“ .–¨ öõ –“Ÿ¬ áø®øõ öþ Œ–¨ –‘ì‘ê—
‘û¢‘“ .–¨þ÷ ù÷øð÷þ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ‘õ Š¢¤¢ ¢ø›ø ‘õª ¥ üŽ‘û– þ‘õŸ Š¢þ÷î÷
¤¯‘¡“ ¢þ÷ø—þõ÷ ‘õª ‘õ Š¢÷÷ø¡þõ ¥ø ö‘ð¢÷¤• ø ¢÷÷îþõ ùêøîª ‘ûñ𠊢÷¥øþõ
ø ­Ÿõ ö‘õ¤ê ùî ¢¤¢÷ ¢ø›ø ü¨î .¢þ÷î ¤þþç— Šù¢¢ ö‘õ¤ê ‘õª ù“ ü¨îùî÷þ
.¢¤þðþõ –¤ø¬ ö‘—¢ø¡ öø¤¢ ¤¢ ¯ìê ¤þþç— ý¤“ ôþõ¬— .¢û¢ ¤þþç— ¤ ‘õª ¢÷ø—“
.¢þ÷î ¢þ• –¨¢ üû‘ð ¢ø¡ šø ù“ –¨þ‘“þõ ù÷øð÷þ
 
Š¢÷¤£ð“ Šžø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ö¤‘îû‘÷ð ý¤“ ¤ ¢ø¡ ’óì –þ÷ «øó¡ ‘“ ö‘ð¢÷‘õ¥‘“ ¤ð
.¢÷øª ù‘ð ö‘ª¢ø¡ ¤þþç— üð÷ø𠤓 ø ù—¡‘÷ª ¤ ¢ø¡ ùî ¢÷÷ø—þõ žø¤ ö ù‘ð÷
ü—ìø Šöþõ¥ ýø¤ ¤“ .¢÷÷¢þõ ¤ üŸø¤ öø÷‘ì öþ ùî ¢÷—¨û ý¤‘þ¨“ ô¢¤õ ù÷‘—¡“ªø¡
‘ú÷ ù“ ¢÷ø—þõ ‘ú÷— Š¢÷÷îþõ ¢þ• ù¤ ö‘ª¢¢› –þãìøõ ù“ ø ¢÷¬ì¤þõ ö¤ðø¢‘› ùî
¤ð ‘õ .¢÷÷î ñ¬ê ø ñŸ ¤ ö‘ª¢¢› –òîªõ ¢÷÷ø—þõ÷ ö¤ðø¢‘› .¢÷û¢ ©õ¤
¤ üúó 鑯ó ø –õŸ¤õ Šö‘ªö‘ð¢÷‘õ¥‘“ ©¡“ üó‘ã— ø ù÷‘¬ó‘¡ ý‘ä¢ ¤¯‘¡“ ¢¢›
¢¡ ö‘õ¤ê ø ü—ªú“ ö¤øô‘þ• ýø›—¨› ù“ ùî ¢ø“ ¢÷ûø¡ ¤¢‘ì ù‘ð÷ Š¢÷÷î –ê‘þ¤¢
.¢÷ø¤“
 
ü÷þõ¥ ô¢¤õ üð¢÷¥
ø ý¢ø“ú“ ý¤“ .–¨ ôúõ ¤‘þ¨“ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ô¢¤õ üð¢÷¥ üð÷øð öþ¤“‘÷“
‘— Š–¨ ô¥ò ý¢‘þ¥ ¤‘þ¨“ ö‘õ¥ ŠüŸø¤ ö‘¨÷ íþ ô‘ìõ ¤¢ ‘õª –þãìøõ –ꤪþ•
¢ø“ ¢ûø¡ ô¥ò ý¢‘þ¥ ¤‘þ¨“ –ìø .¢þ÷î –ê‘þ¤¢ ¤ üúó ¤™øõ 鑯ó ùî ¢þª‘“ ¤¢‘ì
ý¢“ ý‘þ÷¢ ¤“ ¤ ¢ø¡ ¥î¤õ— ù¯ì÷ öø÷î .¢þø¤“ ñú› ø ü÷¢‘÷ ý¤ø ù“ ¢þ÷ø—“ ‘—
üû‘ð ‘“ Šö‘ª¥î¤õ— ôþà÷— ‘“ –þ¤ª“ .¢þ÷î üð¢÷¥ ¤þ¨õ ö ¤¢ ø ¢þ÷î ôþà÷—
–‘û‘“—ª ’î—¤õ ø ù¢ø“÷ ùó“ üð¢÷¥ ¤¢ ü¨î ùî ô¤ø¢þõ.–¨þ¥ ¢÷ûø¡ ý¤—ªþ“
Šùó“ ô¢¤õ ¥ øóõõ ü—óõ ý¤þðñîª Š‘›÷þ ¤¢ ö üãþ“¯ ù›þ—÷ öø Š¢øª÷ ý¢“
Š¤øªîö ¤¢ üð¢÷¥ ù“ ù›ø— ‘“ ¢÷÷î ñŸ ¢÷÷ø—þõ÷ ¤ üóîªõ œþû ‘ú÷ .¢ø“ ¢ûø¡
¤õ™õ ¢þ‘“ üð¢÷¥ ùî ôþøð“ ù¬ò¡ ¤ø¯“ ‘õ Šôû¢ žþ®ø— ¤ ý¥þ ¤û ô÷ø—þõ÷ öõ
:ôþøð“ ¤—ù¬ò¡ .¢þ÷î –ª¢¤“ ¤ ö‘—þð¢÷¥ ñø¬Ÿõ ¢þ‘“ ‘õª Š¢ª‘“ ¢þêõ ø ¤õ™
¤ ’ø¡ ø í‘• üð¢÷¥ íþ .¢û¢þõ ëø¨ ô÷ú› ýø¨ ù“ ¯ìê ¤ ‘õª Šù‘÷ð ù“ ’‘î—¤
.¢þ÷î üð¢÷¥ ü“ø¡ ù“ Š–þ¢“ ý¤“ ‘ê¯ó .–¨ ü—ªú“ ù¤ öþ .¢þ÷î ¢ø¡ ùªþ•
‰‰‡ öŽø¦ ‚ƒ .¢÷¤¢ ü—ø‘ê—õ ý‘ûù‘ð¢þ¢ üŸø¤ ý‘ûö‘¨÷ ø ü÷þõ¥ ô¢¤õ
¤ ¢ø¡ žø¤ ø –£ ñ“ì ¥ ùî÷þ ¥ ô÷îþõ ¤îª— .ô—¨û üó öøû ï÷¨ öõ !ôþî ô÷‘¡
.¢þ¢¤î ù¢‘õ
 
ü÷þõ¥ ô¢¤õ
üõ¨› ö‘õª ‘“ ü÷þõ¥ ô¢¤õ .ôþ¥¢÷‘þ“ üû‘ð÷ öþõ¥ ýø¤ ô¢¤õ ù“ –¨¡÷
ý‘ûö‘¨÷ .¢÷÷îþõ ñõä üõ¨› ¤ø¯“ ø ¢÷÷îþõ §õó üõ¨› –‘¨‘¨Ÿ ‘“ Š¢÷÷þ“þõ
¤¢ ‘ú÷ :ñ‘™õ ý¤“ .¢÷÷îþõ üð¢÷¥ ¢ø¢Ÿõ ü÷‘îõ ø ö‘õ¥ ¤¢ üõ¨› ¤ø¯“ ü÷þõ¥
ö‘ûø¡ öõ ¤ð öþõ¥ ýø¤ ¤“ öþ÷õû .¢÷÷îþõ üð¢÷¥ ñ‘¨ †. Š‚ Š‚. Š Š. ý‘ûù¤ø¢ ü¯
ô¢¤õ .ô÷î ¢þ• –¨¢ ö ù“ ¢ø¡ ù“ ¢ø¡ ¤ø¯“ ô÷ø—üõ÷ Šôª‘“ (üóøãêõ) ý¥þ
ù÷ ù“ ¢÷÷ø—üõ÷ ‘õ Š¢÷¥‘¨“ üäø÷¬õ¤ø¯“ ¤ üŽ‘û¥þ ùî –¨ öîõõ öþõ¥ ýø¤
Š¢÷øªþõ ù÷¨¤ð ü÷þõ¥ ô¢¤õ .¢÷û¢ ñîª ø –‘þŸ ‘ìþì¢ ù¢ø“ ‘ú÷ ùªþ¢÷ ¤¢ ùî
¯þŸõ íþ ¤¢ ùî÷þ ¤¯‘¡ ù“ öþ÷õû .¢÷¤ø¡þõ÷ ý¥þ Š¢÷÷î÷ – ¤ð ‘õ
ï÷— ‘õª ý¤“ ©ó¢ Š©÷û£ ø ùªþ¢÷ ù¥øŸ ¤¢ ü¨îùîþ—ìø Š¢þ÷îþõ ñõä ¢ø¢Ÿõ
üõ¨› ý¢¤¢ ù“ ü—ìø öþ÷õû .¢÷‘õ ¢ûø¡ üì‘“ ù¥øŸ ö‘õû ¤¢ üð÷—ó¢ öþ Š¢øª
‘“ ô¢¤õ ü—ìø Šñ‘™õ öø÷ã“ .¢þ÷¢þõ÷ ëþì¢ ¤ø¯“ ¤ ö šòä ù¤ Š¢þª‘“ ù¢ª ò—“õ
Š¢÷¤øüõ ýø¤ öþ÷÷þ –‘ ¤ðþ¢ ø ‘ä¢ ù“ Šö—ê‘þ ‘êª ý¤“ Š¢÷øªþõ ¤‘õþ“ ö‘õþ
.¢÷ø¤þõ ö‘—¨¤‘õþ“ ù“ ö‘õþ ü“ ô¢¤õ ‘õ
 
üŸø¤ ô¢¤õ
¢ø¢Ÿõ ¤ ‘ú÷ üõ¨› ö¢“ Šùî÷þ ¤¯‘¡“ Š¢÷—¨û –ø‘ê—õ üŸø¤ ý‘ûö‘¨÷
‘þ ö¢¤îù‘ð÷ ù :ôþ÷î ù‘ð÷ üó‘™õ ù“ .¢÷¤¢ ñõä ý¤“ ý¢ø¢Ÿõ‘÷ ù¥øŸ Š¢÷îþõ÷
ùó¬‘ê Š¢¤þðþõ –¤ø¬ ‘õª ùªþ¢÷ ‘“ ùó¬‘êò“ öø Šö¢¤îñõä ù ø ö¢¤î§õó
¢ø¡ ùªþ¢÷ ‘“ ö‘õ¥õû ¤ø¯“ ¢÷÷ø—þõ üŸø¤ ý‘ûö‘¨÷ öø .¢¤¢÷ ¢ø›ø ü÷‘õ¥
ù“ ø ù¢ª ù¬ò¡ ö‘õ¥ Š–¨¢ ‘“ ö¢¤î§õó ñ™õ –¨¤¢ Š¢÷û¢ – ¤ ý¥þ
¤¢ .¢÷î –¢ä‘¨õ ø íõî ‘õª ù“ ñîªõ íþ ñŸ ¤¢ ùî –¨þ÷ ¥‘þ÷ ý¤ðþ¢ «¡ª
ù“ ý¥‘þ÷ ù›þ—÷ ¤¢ Š¢÷îþõ –ê‘þ¤¢ ¤ ö ý¤ðþ¢ ¢¤ê Š¢ªþ¢÷‘þõ ý¢¤ê ùî ö‘õ¥ ö‘õû
ùã¨ø— ô‘õ— –Ÿ¤¬ ø –ì¢ ‘“ ¤ ¢ø¡ ë¯÷õ üŸø¤ ö‘¨÷ íþ ùîþ—ìø .–¨þ÷ –‘õóî
ù¤ú ¤“¤“ ¤¢ –¨¤¢ ‘ú÷ ø Š¢û¢ ñ‘ì—÷ ý¤ðþ¢ ù“ ¤ ëþì¢ –‘þŽ¥› ¢÷ø—þõ Š¢û¢
¤ ¢ø¡ ¯þ¤ª ø –þã®ø –䤨“ ¢þ÷ø—þõ ö‘¨÷þ¢“ .¢ª ¢÷ûø¡ ¤¢þ¢• ¤ðþ¢ «¡ª
ô¢¤õ .¢¤î ¢ûø¡ í¤¢ ¤ ‘õª §‘¨Ÿ ï÷¤¢þ“ ñ“‘ìõ 餯 ùî ¤ .¢þ÷î ö‘þ“
ø ö öþ¥‘è –‘àŸó ¥ ¤ ¢¡ ©÷þ¤ê ñŸ¤õ üõ‘õ— ñõ‘î ¤ø¯“ ¢÷÷ø—þõ üŸø¤
ôþ÷ø—þõ÷ ¥ð¤û ‘õ ø¤ öþ ¥ .¢÷÷¢“ ¤ ö‘¨÷ ¢¤øõ ¤¢ ùõ¥ò –‘äò¯ üõ‘õ— öþ÷õû
ô÷ú› ¥ ¤ –ªú“ ùî –¨ ü—‘î÷ ¥ üîþ ’ó¯õ öþ) .ôþøª ¢¡ š÷¤ ø ¢¤¢ ˜ä‘“
Š¢÷÷î ¤‘î –¡¨ ö‘ª¢ø¡ –þó‘ãê ¯þŸõ ¤¢ üŸø¤ ý‘ûö‘¨÷ ¤ð (.¢¥‘¨þõ ¥þ‘õ—õ
¤¢ Š¢¤î¢÷ûø¡ –ê‘þ¤¢ ¤ ¢ø¡ ©¢‘• ø ù¢øõ÷ ¢ª¤ ùꤟ ö ¢‘—¨ öþ¤—ò‘“ öø÷ã“
öþ) .–ª¢ ¢÷ûø¡ ô¤ ýù¤ú ù¤øõû ‘ú÷ ø ù—ª¢÷ ¢ø›ø üãõ¯ ø «¤Ÿ ù›þ—÷
âê¤ ý¤“ Š¤ðþ¢ –¤‘“ã“ (.–¨ ô÷ú› ø –ªú“ ¥þ‘õ— –‘î÷ ¥ ¤ðþ¢ üîþ ¥þ÷ ù—î÷
ù¤øõû ‘õ ý¤û‘à ùê‘þì ø ù—ª¢÷ ¢ø›ø ý¤ø¡ó¢ ø ü𢤥 Š§‘“ó ø £è ñîªõ
¤ üõ¨› ý‘ûö‘¨÷ ø üŸø¤ ý‘ûö‘¨÷ ý‘û–ø‘ê— ¤ð .¢ø“ ¢ûø¡ â®ø—õ ø ôþòõ
¤¢ ‘ú÷ .¢÷÷îþõ üð¢÷¥ ø ù¢¤îñõä ¢ø¢Ÿõ ý‘®ê íþ ¤¢ üõ¨› ô¢¤õ Šô÷î ù¬ò¡
§‘“ó ø £è öø üŽ‘û¥‘þ÷ ¤¯‘¡“ ø ¢÷÷‘õþõ üì‘“ ñøçªõ ¤øª¢ ñŽ‘¨õ âê¤ ø –
.¢÷÷î –î¤Ÿ ¢ø¢Ÿõ‘÷ ý‘®ê ¤¢ ù÷¢¥ ¢÷÷ø—þõ üŸø¤ ý‘ûö‘¨÷ ‘õ .¢÷ªîþõ š÷¤
ø ü÷¤ø÷ ý¢ø¢Ÿõ‘÷ ¤ø¯“ Š–¨ ù—ê¤ öþ“ ¥ §‘“ó ø £è ý¤“ ü÷¤ð÷ ùî÷þ ’“¨“
ùøþõ ø ñø¬Ÿõ ¢ø¡ üõ¨› üð¢÷¥ ¤¢ :–¨ öþ ‘õ ý¤þð ù›þ—÷ .¢÷—¨û â®ø—õ
öþ –Ÿ¬ ¥ ù‘ð÷ Š¢þ¢õ (žø¤ ý‘þ÷¢) –ªú“ ù“ ùîþ—ìø .¢þ÷î –ª¢¤“ ’ø¡
.¢¤î¢þûø¡ ü÷¢¤¢ì –‘¨þ¤¢—
 
žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ üð÷‘ð ø¢ ñ¬
ø ¢¢ ñõä ùî¢þøðþõ üð÷‘ðø¢ ñ¬ Š¢þŸø— ùªþ¢÷ –‘¨þ¤¢— ¤¢ ø Šüúó ñ¬ ¤¢
ù¢¤î–ê‘þ¤¢ ø ù¢¢ ñ“‘ì—õ ¤ø¯“ ñøãêõ ø ñä‘ê ùþðþõ –¤ø¬ ü÷‘õ¥ –ê‘þ¤¢
–ê‘þ¤¢ –£ó ‘õ ëþ¤¯ öþ ¥ .¢÷û¢ ¢óø— (ø—õ ñõä) –¢Ÿø Šôþ¨ì— Š‘ª÷õ ñõä ù“ ø
¢þû¢ ù¥‘› Šù—î÷ öþ ù“ ù›ø— ‘“ .–¨ ¢¡ ý¢‘þ÷“ ø ü¨‘¨ ñ¬ öþ .¢¤î ôþûø¡
Šüõ¨› ý‘þ÷¢ ¤¢ .ôþ÷î –“Ÿ¬ üõ¨› ý‘þ÷¢ ø üŸø¤ ý‘þ÷¢ –ø‘ê— ù¤‘“ ¤¢ ùî
¤¢ ù‘ð÷ Š¢÷¤ø¤¢ ¤› ù“ ¤ ø—õ ñõä –ê¤ð ø ¢¢ ñõä ëþ¤¯ ¥ Šñøãêõ ø ñä‘ê ü—ìø
¤¢ üð÷‘ðþ ¥ ùî –£ó §‘¨Ÿ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ .¢¤þðþõ ñîª –£ó Š‘ú÷ üð÷‘ðþ ø ¢‘Ÿ—
üõî (öþõ¥ ýø¤ ¤“ ö ù÷øõ÷ ‘“ ) Š¢øªþõ ñ¬‘Ÿ –ê¤ð ø ¢¢ ñõä ù¯¨ø“ ø—õ ñõä
¢ø›ø ö‘õ¥ ‘ú÷ ©¤þ£• ø ý¤ðþ¢ ù“ ö¢¢ ñõä ö‘þ¤› ¤¢ :ñ‘™õ öø÷ã“ .¢÷îþõ ë¤ê
ø ¢¢ ñõä ¥ ü÷‘ª÷ œþû âìø ¤¢ .¢¤þðþõ –¤ø¬ ùªþ¢÷ ‘“ ø—õ ñõä öø .¢¤¢÷
Š–¨ –ªú“ §‘¨ ø ö‘þ÷“ ¥ üŸþ¤¬ ù¢ª ¤‘îª í¤¢õ íþ öþ .¢þ÷þ“ üõ÷ –ê¤ð
.¢÷ù¢õ ôû ¢¤ð üð÷‘ðø¢ ñ¬ ù“ ù›ø— ‘“ ñõ‘î ¢¤ê ùîþŽ‘›
 
žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ –ê‘þ¤¢ ø ¢¢ ñõä
©¤þ£• ø ö¢¢ ù¯¨ø“ Šñøãêõ ø ñä‘ê öþ“ ¢‘Ÿ— Š–ê‘þ¤¢ ø ¢¢ ñõä ü¨‘¨ ôøúêõ
üû‘ª¢‘• ýøðó öþ ùî ôþ÷þ““ ôþ÷ø—þõ .–¨ ëªä ¤¢ üð÷‘ðþ ëþ¤¯ ¥ Š‘ú÷ öþ“
–¤ø¬ –ê‘þ¤¢ ø ¢¢ ñõä Š¤ðþ¢îþ ù“ ö¢¤îù‘ð÷ ‘“ ü—Ÿ –ªú“ ¤¢ :–¨ –ªú“
Šô÷ú› ¤¢ ‘þ ù¥øŸ öþ ¥ š¤‘¡ ‘õ .¢þøªþõ ñõ‘î ¢ø›ø íþ ëþì¢ ¤ø¯“ ‘õª .¢¤þðþõ
žø¯¨ ø –þã®ø Š–þãìøõ §‘¨ ¤“ –ê‘þ¤¢ ø ¢¢ ñõä ö¥þõ ¤¢ ý¤‘þ¨“ ý‘ú—ø‘ê—
ñõä ùî –¨ öþ ©÷þ¤ê ñ¬ ý¢‘þ÷“ ø ü¨‘¨ §þ¤¢— .¢¤¢ ¢ø›ø ¢¤ê ü—‘쓯
¢¡ ©÷þ¤ê é¢û ü¨‘¨ ¤ø¯“ ¢÷ø—þõ ùî –¨ üŽ‘› –ªú“ ¤¢ –ê‘þ¤¢ ø ¢¢
ø ò¬ öø—þõ÷ ‘›÷ ¤¢ ¤þ¥ Š¢¤¢ ¢ø›ø ü“¨÷ ñ¬ íþ ¯ìê ô÷ú› ¤¢ .¢þ ÷î ñþõî— ¤
ý¤“ ôúõ ù—î÷ íþ ù“ ¢þ‘“ –ꤪþ• ñ‘Ÿ ¤¢ ü—Ÿ .¢¤îí¤¢ ¤ ¢¡ ù¢øó‘ª ø §‘¨ ¢“
ø ¢¢ ñõä é¢û –ú› ¤¢ ùî ü—¨þ‘“þõ ‘õª :¢þªþ¢÷‘þ“ ô÷ú› ý¢¥ ù“ ü“‘þ—¨¢
.¢¤¢ öþõ¥ ýø¤ –þãìøõ ù“ ý¤‘þ¨“ –û‘“ª ùóŽ¨õ öþ .¢þª‘“ ù—ª¢ ©ò— –ê‘þ¤¢
 
–ªú“ ¤¢ üð¢÷¥ ø öþõ¥ ýø¤ ¤“ üð¢÷¥ öþ“ ù÷‘õþõ¬ ù¯“¤
ý¢“ –þã®ø Œ¢õ‘›÷‘þ“ ñ‘õî ù“ –ªú“ ¤¢ ¢÷ø—þõ öþõ¥ ýø¤ ¤“ öõ üð¢÷¥ ù÷øð
‘õ üð¢÷¥ ü¯ ¤¢ ý¢“ ø ü“ø¡ ¢¤¢÷‘—¨ ù“ ù›ø— ‘“ –ê¤ð ôþûø¡ ¤¤ì ö ¤¢ ùî
¥î¤õ—õ ü¨î ù ¤“ öõ ü÷þõ¥ üð¢÷¥ ùî÷þ ù“ ù›ø— ‘“ .¢øªþõ öþþã— öþõ¥ ýø¤ ¤“
ù¥øŸ Šö‘¯þª ù¥øŸ Š¢¡ ù¥øŸ - ý¢“ý‘þ÷¢ ¤¢ öõ –þãìøõ ¢¤øõ ¤¢ Š–¨ ù¢ø“
¤“ü÷“õ ý¢÷ ý‘ú—ø‘ê— ùî –¨ öîõõ ù¤ð .¢øªþõ ý¤þðôþõ¬— -¤êî
–ªú“ ¤¢ ‘õ .¢ª‘“ ù—ª¢¢ø›ø ü÷‘ú› ù‘ð¢þ¢ ø üŽ¤ðüóõ žø¤ Šý¢¤ê ý‘û–þìêøõ
.–¨ ü÷‘ú› ù‘ð¢þ¢ íþ ø ¤ð–þóõ žø¤ íþ ¥ ¤—õúõ ¤‘þ¨“ –þ¬¡ª ¢ª¤ ø ñþ
ý‘þ÷¢ ¤¢ ù›þ—÷ ¤¢ Šôù¢¤î¤‘î ò‘“ üõ‘ìõ ¤¢ öþõ¥ ýø¤ ¤“ öõ öø ùî ùªþ¢÷ öþ
ø öþ¤—ª¥¤ ‘“ öþ¤“‘÷“ .–¨ ù‘“—ª Š–ê¤ð ôûø¡ ¤¤ì ò‘“ üõ‘ìõ ¤¢ ¥þ— žø¤
©þ• ø Šü¬¡ª âõ¯ ø «¤Ÿ ¤‘î÷ Šö—¨þ¥ ¢¡ ¤“ ¥î¤õ—õ ü“óì ‘“ Šù¤ öþ¤—¢þêõ
ý¤¨ ‘“ ‘— ¢ø“ ¢þûø¡ ¤¢‘ì ù‘ð÷ .¢ª‘“þõ ôþ¤î— ø ô¤—Ÿ ‘“ üð¢÷¥ íþ ö—ê¤ð
.ôþ÷î üð¢÷¥ –ªú“ ¤¢ ù—ª¤ê¤“
 
’ø› ø ñø¨
(üó ¤—î¢ ¤—¡¢ ý‘ûñø¨)
‘õª ý¤“ ôþ—¨÷ø—÷ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ö‘—þð¢÷¥ ö‘õ¥ ¤¢ ùî÷þ ö¤“› ¤¢ :ñø¨
Œôþû¢ ô‘›÷ ¢þ‘“ ù öø÷î Šôþª‘“ éó¡ ý¢÷¥¤ê
ö‘õþ ‘“ ø ù÷‘좑¬ ö‘—¢ø¡ –þãìøõ ø ô‘ìõ ¤¢ ôûø¡þõ ‘õª ¥ ¯ìê :’ø›
.¢þ÷î üð¢÷¥
 
Œ¢þŽøð“ ö‘—÷¢÷¥¤ê üŽ‘õ÷û¤ ý¤“ ý¥þ ‘ê¯ó :ñø¨
ùî ¤ üû¤ ¢þ÷îþõ ¤îê ¤ð .ôøª ¤øª¢ ø –¡¨ –‘Ÿþ®ø— ¢¤ø ôûø¡þõ÷ :’ø›
¤îê öþ ¥ ¤þè ¤ð ‘õ .¢þ÷î ýø¤þ• ö ¥ Š–¨ žþŸ¬ Š¢÷¢ø“ ù—ê¤ð ©þ• ö‘—öþ¢óø
üð¢÷¥ ùî ô÷îþõ ¤îê –¤ø¬ ö ¤¢ .ô÷î ý¤‘î ô÷ø—þõ÷ ¤ðþ¢ ¢¤øõ öþ ¤¢ Š¢þ÷îþõ
.¢ø“÷ üê‘î ‘õª ý¤“ ö‘—¤¢•
 
Œôþ÷î ù ö‘—þ‘û’‘—î ¢¤øõ ¤¢ :ñø¨
(ý¢þŸø— ý¦øóøŽ¢þ ý¤“ –‘ìþ쟗 ù¨¨øõ) öøõ ö‘¨ ù‘ðª÷¢ ù“ ¤ ‘ú÷ ùõû :’ø›
.¢þ÷î ùþ¢û
 
Œôþ÷î ù ö‘—¨¤“ì ø ù¤“ìõ ñîªõ ¢¤øõ ¤¢ :ñø¨
ô‘›÷ ¢¡ ý¤“ ü“ø¡¤‘î öõ .¢þ÷î ñõä ¢þ÷¢þõ žò¬ ùî –¤ø¬ ¤ú“ :’ø›
Œ–¨þ÷ ¤ø¯÷þ Šô¢¢÷
 
Œ..... ö‘—üŽ¤¢ :ñø¨
.¢þ÷î ñõä ¢þûø¡þõ ùî –¤ø¬ ¤ú“ :’ø›
 
(ôþî ô÷‘¡ ¤¨• Š"ï÷¨ öþ" ý‘ûñø¨)
ø üóøõãõ ù¤ú íþ ø ù¤î üŽ‘“þ¥ ù¤‘—¨ ù¤ú öþ“ ü—ø‘ê— –ªú“ ¤¢ ‘þ :ñø¨
Œ¢¤¢ ¢ø›ø ’£› ¤þè
.¢÷—¨û ï÷ªì ôû ö‘÷õû ‘›÷þ ¤¢ öþõ¥ ýø¤ ù—¨¤ ø ï÷ªì ý‘ûù¤ú :’ø›
ü“óì ¤þ ¥ Š¢÷—¨û ‘“þ¥ ý¤þ£•‘÷ö‘þ‘• ¤ø¯“ ’£› ¤þè ø üóøõãõ ý‘ûù¤ú ö ‘õ
¤¢ ï÷ªì ý‘ûù¤ú .–¨ ¤ðùøó› ö‘÷ ù¤ú ¤¢ Šüúó¤ø÷ ©ª¡¤¢ ¥ øóõõ ø ‘“þ¥
ô¤ê ø ñîª ù¤ð .¢÷øª ù¨þ‘ìõ –ªú“ ¤¢ üóøõãõ ý‘ûù¤ú ‘“ ¢÷÷ø—üõ÷ ô÷ú›
ø ù¢þªî ôû ù¢þªîù¤ú ø Šù¢÷‘õ üì‘“ ¢¤ð Š¢¤ð ù¤ú íþ) ¢øªþõ÷ ­øä ‘õ ù¤ú
¤“ ‘õ üð¢÷¥ üð÷øð ù“ ù›ø— ‘“ ù¤ú öþ—¨¤ üŽ‘“þ¥ öø ‘õ (.¢÷‘õþõ üì‘“ ¥¤¢
šþø¤— ¤ ¢ø¡ –þ¬¡ª ø ’óì ‘— ¢÷¤¢ ü㨠ùî üŽ‘ú÷ Š¢øªþõ öþþã— öþõ¥ ýø¤
.¢÷—¨û ñì‘ä ø ‘÷¢ ü—¨¤“ ¢÷û¢
 
Œ¢¤¢ ¢ø›ø ¢÷—¨û ñ¢¥“ ø ø¨¤— ùî ü÷‘¨î ø ¤þó¢ ¢¤ê öþ“ ü—ø‘ê— ‘þ :ñø¨
ö‘—¢ø¡ ’ø¡ ©ò— üõ‘õ— .¢¤¢÷ ü—þõû ö‘÷÷ ¢¡ ý¤“ ü󢥓 ø ý¤þó¢ :’ø›
–ªú“ ý¤“ ø¥¤ ø ñþõ öø Š¢þû¢ ô‘›÷ žø¤ ý‘þ÷¢ ù“ ö¢õ ý¤“ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ¤
.–¨þ÷ ‘ú÷ ü󢥓 ¤¯‘¡“ ô¢¤õ ü÷¢‘÷ öþ÷õû ø ù¢ø“÷ –ä‘›ª ø ý¤þó¢ ¥
 
(ôþî ô÷‘¡ ñø¨)
Š¢þ÷îþõ ¤îê ùî ¤ø¯÷‘õû ¯ìê ‘þ ¢þ÷ø¡þõ ù¢ª ù¢‘õ ù—ªø÷ ýø¤ ¥ ‘þ :ñø¨
Œ¢þ÷îþõ –“Ÿ¬
ö‘¨“ Šôªþ¢÷‘þõ ùî –ìø¤û .–¨ ù¢þþ• ø ¤øª¢ ¤‘þ¨“ ’ó¯õ öþ žþ®ø— :’ø›
–“™ ¢ø¡ ù“ ¢ø¡ ¤‘îê ùî –êð öø—þõ .¢øªþõ ¤¢þ¢• ô¤“¤“ ¤¢ ù¢ª –“™ ’ó¯õ íþ
.¢÷øªþõ
 
ëªä ü¨‘¨ ý‘÷ãõ
¤‘þ¨“ ñ‘Ÿ –‘àŸó .ô÷îþõ žþ¤ª— ùàŸó íþ ý¤“ ‘›÷þ ¤¢ ¤ ýù¤à÷õ !ôþî ô÷‘¡
ñ‘Ÿ ¤¢ Š¢÷÷îþõ –ê‘þ¤¢ –ú› ø –õ¨ ¢¡ ¥ ùî ý¤‘þ¨“ ô¢¤õ Š¢÷—¨û ©¥¤ ‘“
.ôþ÷î áø¤ª ôû ‘õ ‘ê¯ó .¢÷÷îþõ ¥‘è ¤ ö‘ª¤‘î ý¢ø¥“ ø ù¢ø“ ‘ä¢
ö ¤¢ ùî –¨ –£ –þêþî ø –ó‘Ÿ Š¢û¢þõ žþ®ø— ùõóî ¢ø¡ ùî¤ø¯÷‘õû ëªä
.¢÷îþõ ñõä ö¤ðþ¢¤“¤“ ¤¢ ü𗪣ð ¢ø¡ ¥ ø –þ÷ «øó¡ ‘“ Š©“óì üõ‘õ— ‘“ ¢¤ê
.¢¤¢ ¢ø›ø üúó ü“û£õ ëªä ø üŸø¤ ëªä ŠüŽøª‘÷¥ ëªä ù¥øŸ ù¨ ëªä ¤¢
 
üŽøª‘÷¥ ëªä
.¢÷¢÷øþ•þõ ôú“ üõ¨› ¤ø¯“ ö‘÷¥ ø ö¢¤õ ö ¤¢ ùî –¨ üìªä ŠüŽøª‘÷¥ ëªä
¤ðþ¢îþ ‘“ ‘õ ý‘úõ¨› ùî ôþ÷îþõ ö‘›þû ø ¤øª §‘¨Ÿ ‘õ ü÷‘õ¥ öþõ¥ ýø¤ ¤“
ý‘ûö¢“ öø¢“ ö¥ ø ¢¤õ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ‘õ .¢÷÷î ù“¤›— ¤ ëªä ø ù¢¤î –‘ìòõ
ô‘ìõ òø žø¤ öþ“ üŽøª‘÷¥ ëªä ù¯“¤ .¢÷÷î ù“¤›— ¤ ëªä ¢÷÷ø—þõ üõ¨›
ý‘ûö¢“ öø .–¨ ‘“þ¥ ¤‘þ¨“ ¤þø¬— íþ ö‘¨“ (¢÷—¨û íþ¢¥÷ ¢¡ ù“ ùî ü÷‘¨î)
‘ûö¢“ ëþ¤¯¥ ýøì ö‘›þû ø ¤øª ¢÷÷ø—þõ Š¢÷øªþõ üîþ ñõ‘î ¤ø¯“ ‘ú÷ (üŸø¤)
ù“¤›— öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî –¨ üìªä §‘¨Ÿ ý¤ø ùî ¢÷÷î §‘¨Ÿ ö‘ª–£ ø
öþ ñ™õ .–¨ §ê÷ ñõ‘î ¤‘î÷ ø ’‘þè ¤¢ ¤—òø ü—‘þŸ ©÷þ¤ê ñ™õ öþ .¢÷ù¢¤î
.¢þ¤“þõ ¤¨“ ¥þõ¤Ÿ¨ üŽ‘þ÷¢ ¤¢ ¢þ÷îþõ §‘¨Ÿ ùî –¨
 
‘ú›ø¥ .¢þ÷þ““ ö‘—¢ø¡ ö‘õª ‘“ ¤ ëªä ñõä ö‘þ¤› ù¤à÷õ ùî ¢þ÷ø—þõ öþ÷õû
‘›÷þ ‘õ Š¢÷÷îþõ ¤› ¤ üŽøª‘÷¥ ëªä ö‘ª“ø¡ 둯 ¤¢ âìøõ ¤—ªþ“ öþõ¥ ýø¤ ¤“
둯 öø¤¢ ¤¢ ¯ìê ùî –¨þ÷ ù÷‘þê¡õ ëªä .–¨þ÷ ù÷øð÷þ ‘ìó¯õ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢
¤¢ ŠüªŸø ý‘úóð ö‘þõ ¤¢ ¢þ÷ø—þõ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ .¢þ÷î ©þ¤› ö‘—¢ø¡ ’ø¡
¤ üŽøª‘÷¥ ù¯“¤ Š§ø÷‘þì ý‘ûšøõ ýø¤ ¤“ ‘þ Š‘“þ¥ ý‘ûöþõ¥¤¨ ¤¢ Š‘û¤¥—ªî
©øè ¤¢ Š¢÷÷ø¡þõ ¥ø ö‘ð¢÷¤• ùî üŽ‘› Š‘ûùøî ¤¢ ¢þ÷ø—þõ ü—Ÿ .¢þû¢ ô‘›÷
–¨õ ø ©ø¡¤¨ ü—¨¤“ ö¤ðù¤‘à÷ ùî–¨‘“þ¥ ö‘÷ ù¤à÷õ ö ø ¢þª‘“ ëªä
¤“ ùî÷‘÷÷ Š¢þª‘“ ù—ª¢ –ê¡ ø üð¢÷õ¤ª §‘¨Ÿ ùî÷ ¥ ¤—ªþ“ .¢÷øªþõ
ü“óì ‘“ ù¤õû üŽ‘“þ¥ öþ¨Ÿ— ‘“ ¤ ù÷Ÿ¬ ¢þ÷ø—þõ Š¢þ¢¤îþõ §‘¨Ÿ öþõ¥ ýø¤
.¢þ÷î ù¢û‘ªõ ©õ¤ ø žó¬ ¥ øóõõ
 
üŽøª‘÷¥ ëªä ù¯“¤ ù÷‘þê¡õ ¤ø¯“ ô÷ú› ¤¢ ô¢¤õ .–¨ ö §îä ¤“ –¨¤¢ ô÷ú›
‘“ ‘ú÷ .¢÷÷îþõ –÷ãó ¤ ‘ú÷ Š¢÷÷þ“þõ ¤ ù÷Ÿ¬ ö ùî ü÷‘¨î ø Š¢÷÷îþõ ¤› ¤
ý¤› ù÷Ÿ¬ .¢÷—¨û ùþ¤î ø –ª¥ ùî ¢÷þøðþõ ø ù¢¤î ù¤‘ª šø¥ ö ù“ ö‘ª—ªð÷
.–¨ ü÷þõ¥ ý‘ûù÷Ÿ¬ ù“ ùþ“ª ¤‘þ¨“ ô÷ú› ¤¢ ëªä
 
üŸø¤ ëªä
‘ûü®ã“ ý¤“ Š¢øªþõ÷ ù¢þ¢ ö¢“ ñ‘õä ëþ¤¯ ¥ üõ¨› ¤ø¯“ üŸø¤ ëªä öø
öþ ‘“ .¢¤¢÷ ü¯“¤ ¢÷÷îþõ üð¢÷¥ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî üŽ‘ú÷ ù“ ëªä öþ ¢¨¤þõ ¤à÷“
ùîþŽ‘›÷ ¥ .–¨ ý¤ø¤® ø ô¥ò ¤‘þ¨“ öþõ¥ ö‘÷ ý¤“ ùî –¨ üìªä öþ Šñ‘Ÿ
Š¢þû¢ ©¤ø¤• ü“ø¡“ ¤ ö ¢þ÷ø—÷ ¤ð Š¢ª‘“þõ ¤¢ ¤ ©¢ø¡ ü÷ø¤¢ ¢ø›ø ü¨î ¤û
ø ö¥ ô‘ìõ ¤¢ ö¢ª üîþ ý¤“ Š¤ðþ¢ –¤‘“ã“) ¢ø¡ ëªä ñþõî— ý¤“ –ªú“ ¤¢
.¢ª ¢þûø¡ ù›øõ ý¤‘þ¨“ –òîªõ ‘“ Š(¤ûøª
 
Šù—ê‘þ ©¤ø¤• ü“ø¡“ ¤ûøª ü÷ø¤¢ ¢ø›ø ùî ¢÷—¨û ü›ø¥ ùî ôþ÷î ­¤ê Šñ‘™õ ý¤“
¢ø›ø ñõ‘î ëªä ù¢ø÷‘¡ ö ¤¢ –ìø÷ Š–¨ ù—ê‘þ÷ ¢ª¤ ö¥ ü÷ø¤¢ ¢ø›ø ùîþ󑟤¢
ýù¢÷¥¤“ ø ‘“þ¥ ëªä ùî ¢ø“ ¢÷ûø¡÷ ¤¢‘ì ‘ú÷ Œ¢—ê‘þõ üì‘ê— ù ¢ã“ .–ª¢ ¢ûø¡÷
ü—¤ø¬“ ‘ú÷— ¤ üŽøª‘÷¥ ëªä Š¢÷¤¢ ¥‘þ÷ ëªä ù“ öø ñ‘Ÿ öþä ¤¢ Š¢÷÷î ù“¤›— ¤
.¢÷÷îþõ ¤› ö‘ª“ø¡ 둯 öø¤¢ ¤¢ ò™õ Š¢ø¢Ÿõ
 
¤ûøª ’óì ùîþ÷‘õ¥ Œ¢÷÷î ù“¤›— ¤ ñõ‘î ëªä ùî ¢÷÷ø—þõ ù÷øð šø¥ öþ ñ‘Ÿ
¢÷ø—þõ ‘ú÷ ëªä Š¢÷øª üîþ ©¤ûøª ù“ ëªä ¤¢ ö¥ ’óì ø ©¤¨õû ù“ ô¤—Ÿ ¤¢
ý‘þ÷¢) –ªú“ ¤¢ öþ ù“ ü“‘þ—¨¢ öø .¢øª æó‘“ ñ‘õî –ú› ¤¢ ø ù—ê‘þ ùã¨ø—
ö¢“ ‘“ ‘— ¢þŽ‘õ÷ ü㨠¢þ‘“ ¢þ—¨û öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùîþ—ìø Š¢¤“þõ ý¤—ªþ“ ö‘õ¥ (žø¤
.¢þ÷î –ª¢¤“ ¤ ñõ‘î ëªä ùøþõ ø ù¢¢ ©¤ø¤• ¤ ö‘—“óì Šö‘—¢ø¡ üõ¨›
 
ü“ø¡“ ñõ‘î ëªä¤‘à—÷ ¤¢ ¤ ¢ø¡ ü÷þõ¥ ù‘—øî üð¢÷¥ –¨þ‘“þõ ‘õ Šù›þ—÷ ý¤“
¢ûø¡ ñõ‘î ø æó‘“ šø¥ ¤‘à—÷ ¤¢ Š–ªú“ ¤¢ ùî üìªä Šôþû¢ ¤¤ì ù¢‘ê—¨ ¢¤øõ
ëªä ùøþõ Šöþ—¨¤ ëªä ù“ ü“‘þ—¨¢ ¤¢ ¤ðþ¢îþ ëþøª— ø ©¤ø¤• ‘“ ‘ú›ø¥ .¢ø“
.¢¤î ¢÷ûø¡ –ª¢¤“ ¤ ñõ‘î
 
üúó ëªä
‘õ ù“ ¤ ¯¤ª ø ¢þì öø¢“ ëªä ý¤“ –þŸò¬ ø ¢¢ã—¨ Š¢þ¤ê ¤ ‘õ ¢¡ ùîþ÷‘õ¥
’ì‘ã—õ –¤þþç— ø ¤ª“ ¯øì¨ ù¯¨ø“ ‘õ .–¨ üúó ëªä öþ ø Š–¨ ù¢¤î ‘¯ä
ø éþ¤Ÿ— Š¢ø“ ù¢øõ÷ ‘¯ä ‘õ ù“ ¢¡ ùî ¤ üìªä ñþ¬ ¢¤¢÷‘—¨ Š¤‘¬ä ü¯ ¤¢
¢¤¢ –þ¤ª“ ø ¢¡ Š¢ø“ ô÷ú› ý¤þðñîª ¤‘î ñ¬‘Ÿ ùî÷þ ’“¨“ .–¨ ù¢ª ’¤¡
ý¢‘þ÷“ ëªä ©¥¤ –¡‘÷ª ‘“ Š§î䤓 .¢÷ù¢¤îñõŸ— ö‘ª“óì ¤¢ ¤ üõþàä š÷¤ ø
¢ø“‘÷ ô÷ú› ø ù¢ª ù¢øªð ô÷ú› ö‘÷ üŽ‘û¤ ø ý¢¥ ù¤ ¯¤ª ø ¢þì öø¢“ ø
ù—ª¢ ¢ø›ø ¤ûøª ø ö¥ öþ“ ‘ú÷— –¨þ‘“þõ üŸø¤ ëªä ø üŽøª‘÷¥ ëªä .¢ª ¢ûø¡
¢› ö‘ªüúó ëªä ùþ‘• ¥ –þ¤ª“ Šëªä ¯“ø¤ áø÷ öþ ý¢ø“‘÷ ’“¨“ ‘õ .¢ª‘“
öþ ö—ª¢ ‘“ .¢¥þ¤“ ø¤ê ‘õ ¤“ ¤ ëªä ý¤þ£•‘÷ ö‘þ‘• ¤ø¯“ ‘— –¨ø¡þõ ¢¡ .¢÷ù¢ª
Š¢þ¢¤î ¢ê ùî÷þ ¥ ¢ã“ ü—Ÿ ø ¢þ÷î ¢ê (¥þ ùõû) ôŽ¢ ¤ø¯“ ¢þûø¡þõ ‘õª Šëªä
!¢øªþõ ¤—ôþàä ø ¤—𤥓 ö ö¥þõ
 
‘“ –¨þ‘“üõ ‘õ .–¨ ù—ªð ¤øª¢ ¤‘þ¨“ ý¥‘¨¥‘“ ý¤“ ù¤ Š¢ª ¢ø“‘÷ ùþ‘• öø ‘õ
üªø¤ ø ¤‘—ê¤ ø ù¢¤î¢‘õ—ä ¤ðþ¢îþ ù“ Šý¤ûøª ø ö¥ öþ—¨¤ §‘¨Ÿ §þ¨‘—
ù¢¢ ¤¤ì øêä ¢¤øõ ¤ ¤ðþ¢îþ –¨þ‘“þõ Š¢¤øõ ù‘ð .ôþª‘“ ù—ª¢ ù÷‘—¨ø¢ ø ¤þ£•ü—ª
.ôþ÷î ü—ª ôû ‘“ ø
 
üõ‘õ— ý¢¥ ý¤“ù¤ Š–¨ù¢øõ÷ ‘¯ä ‘õ ù“ ¢¡ ùî üìªä ‘“ ö¢ ª üîþ ‘“ öþ¤“‘÷“
¤ð Š§‘¨ öþ ¤“ .¢ª ¢ûø¡ ¢ø“‘÷ øŸõ ý¢“ ý‘þ÷¢ ¤¢ ô÷ú› ø Šù¢ª ù¢øªð –þ¤ª“
ôû ýø¤“ø¤ ¤ –þ¤ª“ Šï÷› ù÷ ø ô÷ú› ù÷ Šôþ÷õ—ä øù¢þ¥¤ø ëªä ¤ðþ¢îþ ù“ ‘õ
–ú› ø –õ¨ ¢ø¡ üð¢÷¥ ù“ Šñ¬ öþ ö—¨÷¢ öø¢“ ‘õ öø ø Š¢¢ ¢÷ûø¡ ¤¤ì
ù¤õû üŽ‘û–¥‘›õ ø ù¢ª ù¢þþ• ø ¤øª¢ ¤‘þ¨“ ü—ªú“ ý‘þ÷¢ ý¤“ ù¤ Šôþù¢¢
öþ“ ¤ ü—¤¢ì¤• ëªä –¨þ‘“þõ ‘õ .–¨ ù¢‘ú÷ ¢ø›ø ù¬¤ä ù“ ‘• ô÷ú› ¢¤¢ ø ùó‘÷ ‘“
¥ ù¢ª ‘¯ä ý¤¯ê ø ü™ø¤øõ ëªä ø ŠôþŽ‘õ÷ àêŸ ¤ ö Šù¢¢ ©¤ø¤• ¤ûøª ø ö¥
.ôþ÷¤ø¤•“ ¢ø¡ ¤¢ ¤ ¢¡ ’÷‘›
 
öþõ¥ ýø¤ ¢¤ê ëþ¤¯ ¥ üŸø¤ ¢ø›ø –þó‘ãê
 
öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ ù“ üŸø¤ ¢ø›ø íõî
žò¬ ¤ ¢ø¡ öþõ¥ ýø¤ ý‘ûö‘¨÷ ‘“ ý¤‘îõû öø¢“ ¢÷÷ø—þõ÷ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ žø¤
ýø¤ ¤“ üð¢÷¥ ùþ‘• §‘¨ ¤“ ‘— ¢ª ù¢þ¤ê ‘õ üŸø¤ ¢ø›ø ùî –¨ öþ ©óþó¢ .¢÷÷î
ý‘û¢ø›ø ùîþ÷‘õ¥ ‘— öþ¤“‘÷“ .¢û¢ –‘þŸ ùõ¢ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ý¢“ ¤ø¯“ Šöþõ¥
ùªþõû ý¤“ ùî –¨ ù¢ª ¤¢ìõ Š¢÷÷î ¢¥ ö‘ª÷‘û‘÷ð ¥ ¤ ¢ø¡ ¢÷÷ø—÷ üŸø¤
¥ Šùªþõû ý¤“ Š¢þüõ žø¤ ý‘þ÷¢ ù“ ñ—‘ì íþ ùîþ—ìø Šñ‘™õ ý¤“ .¢÷øª –¥‘›õ
ñ—ì“ øì‘ ‘“ ¤ ü÷‘¨÷ùî ü¨î :¢þªî ¢ûø¡ š÷¤ í‘÷óøû ø ù÷‘õŸ¤þ“ ü—¥‘›õ
ùî ü¨î .¢øªþõ ù¢þ¢ ö ¤¢ ù¢ª ø¤ê üŽøì‘ ‘“ ©üŸø¤ ¢ø›ø Š–¨ ù¢÷‘¨¤
©“óì ¤¢ ýùóøóð ‘“ ©üŸø¤ ¢ø›ø Š¢ª‘“ ù¢÷‘¨¤ ñ—ì ù“ ¤ ý¤ðþ¢ ùóøóð ’¤®“
Š¢ª‘“ ù—ªî ¤ ý¤ðþ¢ ï÷¨ ‘“ í—î ’¤®“ ùî ü¨î öþ÷õû .¢øªþõ ù¢û‘ªõ
.¢øªþõ ù¢þ¢ ü÷ø¡ ø ¢ø“î ©÷¢“ ø ù¢õ öø¤þ“ ù좟 ¥ ü÷‘õª ‘“ ©üŸø¤ ¢ø›ø
ø¤ –ª• ©üŸø¤ ¢ø›ø Š¢ª‘“ ù¢÷‘¨¤ ñ—ì ù“ ©þ‘• –‘“¤® ‘“ ¤ ý¢¤ê ùî ü¨î
ö¢÷¤ø¡ ‘“ ùî ü¨î .¢øªþõ ù¢þ¢ Š¢øªþõ ¢ðó ©¢ø¡ ý‘û‘• ‘“ ùîþó‘Ÿ ¤¢ ø ù¢‘—ê
ø .¢øªþõ ù¢þ¢ 餯 ù“ öø¡ ö¤øê ‘“ ö¢ª üªò—õ ¤¢ Š–¨ ù—ªî ¤ ý¤ðþ¢ ¤û¥
ù¢þ¢ ©üŸø¤ ¢ø›ø ¤¢ ù¢ª ø¤ê ñ—ì –ó ‘“ Šù—ªî ¤ ý¤ðþ¢ ¤“— ‘þ §¢ ‘“ ùî ü¨î
.¢øªþõ
 
Š¢÷ù¢ª ’î—¤õ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî ¤ ü÷‘û‘÷ð ‘— ¢÷¤¢ ü㨠ý¢¢ã— žø¤ ö‘þõ ¤¢
‘ú÷ .¢÷øªþõ÷ ö‘ú÷• ö‘û‘÷𠊢÷¤¢ ùî üªò— ùõû ‘“ ñ‘Ÿ öþ ‘“ Š¢÷÷î üê¡õ
ùîö‘÷÷ ‘õ Š¢÷¤““ öþ“ ¥ ¤ ¢ø¡ ü÷þõ¥ ù—ª£ð ö‘û‘÷ð ‘— ¢÷¤¢ ü㨠öþ÷õû
ø ù¢ª ï÷— ü÷þõ¥ üð¢÷¥ ý¤“ ö‘ªó¢ ‘ú÷ .¢¤þð ô‘›÷ ¢÷ø—þõ÷ Š¢÷¤¢ ø¥¤ ‘ú÷
¢ø¡ ¢÷÷ø—“ ‘— ¢÷û¢ ô‘›÷ ¤ ü“þ¤è ø ’þ›ä ¤‘î ¤û ø ù¢¤ø¡ ý¢÷ðø¨ ¤û ¢÷¤®‘Ÿ
í‘• öø—þõ÷ Š¢ª‘“ ù¢ª –“™ ¤‘“îþ ùî ¤ ý¥þ ‘õ .¢÷÷î ‘û¤ ö‘ª÷‘û‘÷𠤪 ¥ ¤
üð¢÷¥ ¢÷ûø¡þõ ùî –¨ üõøõä üŸø¤ ý‘û¢ø›ø üõ‘õ— ö‘þõ ¤¢ ’ó¯õ öþ .¢¤î
§‘¨Ÿ ø Š¢÷÷î í‘• ø ö‘ú÷• öþõ¥ ýø¤ ¤“ ¤ (¢ø¡ ¢øó ù‘÷ð ý‘û¤‘—ê¤) ¢ø¡ ù—ª£ð
¤—¥þð÷ôè ø Š¢øªþõ ù—ª£ð ©þ‘õ÷“ ö¤ðþ¢ ý¤“ ö‘ªþð¢÷¥ ùî÷þ ¥ ¢÷÷îþõ –ó‘›¡
ö¤ðþ¢ ù“ ¥þ÷ ö‘û‘÷ð ö ö¢¤î í‘• ‘þ ö¢¤î ö‘ú÷• ý¤“ ‘ú÷ ©ò— ùî –¨ öþ ö ¥
.¢øªþõ ù¢¢ ö‘ª÷ žø®ø“
 
Œ¢÷÷‘¨¤þõ íõî üŸø¤ ö‘¨÷ ù“ ù÷øð üŸø¤ ¢ø›ø
¢÷÷ø—þõ÷ Šöþõ¥ ýø¤ ô¢¤õ íõî öø¢“ Šö‘ª–þãìøõ ¥ üŽ‘û¤ ý¤“ üŸø¤ ý‘û¢ø›ø
«ò¡ ö‘ªö‘û‘÷𠤪 ¥ ¢÷÷ø—þõ÷ öþ÷õû ‘ú÷ .¢÷÷î ’‘÷—› š÷¤ ø ¢¤¢ ñõŸ— ¥
öø¡ ù“ ‘ú÷ .¢÷ø¤þõ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ö‘ª—÷øî¨ ñŸõ ù“ ‘ìþì¢ üŸø¤ ý‘û¢ø›ø .¢÷øª
ù—ª¢ ö‘÷ ‘“ –¨¢ öþ ¥ ü¯‘“—¤ üäø÷“ ùî ü¨î ‘þ Š¢÷÷îþõ ù㛤õ ¢ø¡ ô¨›ø
üð¢÷¥ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî üŽ‘ú÷ öø ‘õ .¢÷—¨¤êþõ ô‘þ• ø ý¤“ ôø¢õ ¤ø¯“ ø Š¢ª‘“
Šý¤‘õþ“ ¥ø¤“ öø üóøõãõ ¤þè ý‘û–“þ¬õ Š¢÷—¨þ÷ ù‘ð ’ó¯õ öþ ¥ ¢÷÷îþõ
ö –óä Šö‘ð¢÷‘õ¥‘“ ùîþ—ìø ô‘›÷¤¨ .¢û¢þõ °¤ ñþ“õø— ‘“ 频¬— ‘þ Šüó‘õ –òîªõ
üó‘õ ý‘þ¢û üŸø¤ ¢ø›ø ö ý‘› ù“ ‘þ ù¢¤î ‘ä¢ ù›þ—÷ ¤¢ ø ù¢þõúê ¤ –‘ì‘ê—
–þãìøõ ù“ –“¨÷ ¢÷ø—þõ ø Š©÷‘ð¢÷‘÷¥‘“ –‘õ¢¡ ¥ ü÷¢¤¢ì ¤¢ ù‘ð÷ Š¢÷¥¢¤•“
–‘ꢑ¬— Š¢÷÷¢÷ ¤ –‘ì‘ê— –óä ‘ú÷ ¤ð ‘õ .¢“‘þ âþꤗ ý¤—ú“ –þãìøõ ù“ ¢ø¡ ý¢‘ä
ï¤õ ¤—¨“ ù“ ¢¤ê ü—Ÿ ø Š–ê¤ð ¢ûø¡ ñîª ¢—õõ ¤ø¯“ ý¤‘þ¨“ ¤øð‘÷ –¤þþç— ø
‘õ ù¢ª ¤‘¢ ý¤øª¢ ø ü—¡¨“ ¢¢› ¢¢ã— ùî –¨ öþ ö ù›þ—÷ ø Š¢‘—ê ¢÷ûø¡
Š–ê‘þ÷ ¢ø¡ ü÷‘õþ –þã®ø ¤¢ üóîªõ ýù¢ø÷‘¡ ¤ð öþ¤“‘÷“ .¢ª ¢÷ûø¡ ¤—ªþ“
ù›þ—÷ öø—þõ Š¢—êüõ ë‘ê— ¤¤îõ ¤ø¯“ íøî ø 拉“ –‘ꢑ¬— Šö ôè¤þóä ‘õ
–¤ø¬ ö ¤¢ Š¢ª‘“þõ ù¢þþ• –òîªõ ‘“ ý¢¢› ý¤¢ ù¢ø÷‘¡ öþ ùî –ê¤ð
.–¨ ö‘õþ ‘“ ý‘ä¢ Š–òîªõ ö ñŸ ý¤“ ù¤ öþ¤—âþ¤¨
 
Š¢÷—¨û ü÷þŽ‘• ž¯¨ ¤¢ ý¢Ÿ ‘— üŸø¤ à‘Ÿó ¥ ùî üŽ‘û¤þðó‘ê Šö‘õ¥ öþ ¤¢
üŸø¤ ý‘û¢ø›ø üó¨— öþ ñ‘Ÿ öþ ‘“ Š¢÷÷î ñ¬ê ø ñŸ ¤ –‘äø®øõ öþ ¢÷÷ø—þõ
ü𤥓 –ø‘ê— öþ .¢ø¤“ öþ“ ¥ ñõ‘î ¤ø¯“ ¢÷ø—þõ÷ ‘ú÷ ’£äø ¢¤¢ ø Šù¢ø“ ü—ìøõ
ý‘û¢ø›ø) .¢÷¨‘÷ªþõ÷ ¤ ¢¡ ùî üŽ‘ú÷ ø ¢÷¨‘÷ªþõ ¤ ¢¡ ùî üŽ‘ú÷ öþ“ –¨
Šö‘õ¥ –ª£ð ¥ §• ‘õ Š¢ø“ ¢÷ûø¡ ’ø¡ü—þã®ø ¤¢ üû‘—øî –¢õ ý¤“ üŸø¤
¤¢ üŸø¤ ý‘û¢ø›ø ö (.–ªð ¢÷ûø¡ ¥‘“ ¢ø¡ ë“‘¨ ù“‘ªõ –þãìøõ ù“ ù¤‘“ø¢
Šö‘ª÷¢¥ ¤¢ ö ø ¤¢ öþ ù“ ø òì— ø ©ò— ùõû ‘“ Š¢÷ù—ê¤ð ¤¤ì ö ¤¢ ùî üû‘ðþ‘›
üð¢÷¥ Š¢øª ¤—¡¨ žø¤ ö üð¢÷¥ ¤—ªþ“ ù ¤û .¢÷¤¢÷ ý¥þ¤ð ù¤ œþû
.¢ø“ ¢ûø¡ ù¤õû ý¤—ªþ“ –òîªõ ‘“ ø ¤—ù¢þþ• öþõ¥ ýø¤ ¤“ ¥þ÷ ö‘ª÷‘ð¢÷‘õ¥‘“
‘ú÷ ý¤‘îõû ’ó› ý¤“ ø ù¢õ ö‘ª÷‘ð¢÷‘õ¥‘“ ¢¥÷ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ üŸø¤ ý‘û¢ø›ø
–òîªõ ñŸ ù¤ ö‘ð¢÷‘õ¥‘“ öø üóø .¢÷¤þðþõ ¤‘î“ ¤ ‘û©ø¤ ô‘¨ì ø áø÷ ü÷‘õ—
©û‘î ù“ ø¤ (öþõ¥ ýø¤ ¤“) ù¢ø÷‘¡ ö ü—¡“ªø¡ ø ñ‘“ì ø –¡“ Š¢÷÷¢þõ÷ ¤
íõî ‘“ ùî üŸø¤ ¤ðþ¢ 餯 ¥ .¢ª ¢ûø¡ ¤¤î— ¢¢› ¢¤¢ ¤• üð¢÷¥ ø ù—ª£ð
¢÷ûø¡ üª¡“ ©õ¤ üð¢÷¥ Š¢÷ù—ê‘þ âþꤗ ¤—ú“ ü—þãìøõ ù“ öþõ¥ ýø¤ ô¢¤õ
.–¨þ¥ ¢÷ûø¡ ý¤—ªþ“ ©õ¤ ø žó¬ ¤¢ ¥þ÷ ö‘ª÷‘ð¢÷‘õ¥‘“ ø Š–ª¢
 
öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ ø üŸø¤ ¢ø›ø öþ“ ù¯“¤
ü¨¤¤“ ¤ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ üŸø¤ ¢ø›ø ø öþõ¥ ýø¤ ô¢¤õ öþ“ ù¯“¤ ‘— ¢þû¢ ù¥‘› ñ‘Ÿ
¤ðþ¢ ü—¤‘“ã“ .¢¤îù¨þ‘ìõ ö¥ø¨ ø °÷ öþ“ ù¯“¤ ù“ öø—þõ ¤ ø¢ öþ ù¯“¤ .ôþ÷î
ù¯“¤ ñ™õ öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ ø žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ üŸø¤ ¢ø›ø öþ“ ù¯“¤ ùî –êð öø—þõ
ùî –¨ ý¤ûøª ø ö¥ ñ™õ Š‘ú÷ ù¯“¤ öþ÷õû .–¨ (öþõ¥ ýø¤ ¤“) ô¨› ø žø¤
ö¡¨ ¤ðþ¢ ö‘¨÷þ¢“ .¢÷øª üîþ ¢÷÷ø—þõ ¯ìê ùîó“ Šù¢ª ¢› ¤ðþ¢îþ ¥ ¢÷÷ø—þõ÷
ö¢“ ý¤¢ ùîþ÷‘õ¥ ‘— öþõ¥ ýø¤ ý‘ûö‘¨÷ ùî ¢¤¢÷ ü—¤ø¤® ’ó¯õ öþ ¥ ö—êð
¤ ö‘ªõ¨› ùî ü÷‘õ¥ ‘ú÷— ‘ú÷ ‘õ .¢÷¤þð ©þ• ¤ ü“ø¡ üð¢÷¥¢þ‘“ Š¢÷—¨û üõ¨›
’ø¡ üð¢÷¥ ùî ¢÷¤“þõü• –ìþìŸ öþ ù“ Š¢÷¢ª üŸø¤ ¢ø›ø íþ ø ù¢¢ –¨¢ ¥
öþõ¥ ýø¤ ¤“ ö‘—¢ø¡ ô¨› ‘“ ù¤õû ü—ìø :ùî ô÷îý¤þðù›þ—÷ ôûø¡þõ .¢÷ù—ª¢÷
ø ö‘õþ ‘“ ù¤õû Š¢þêõ ø ù¬ò¡ üóþ¡ ¤ ¢ø¡ üð¢÷¥ ¥ø¤ ¤û ¢þ‘“ Š¢þ÷îþõ üð¢÷¥
.¢þŽ‘õ÷ ù¢‘õ ý¢“ üð¢÷¥ ý¤“ ¤ ö‘—¢ø¡ Šù¢¤îý¤•¨ –þ÷ «øó¡
 
¢÷÷ø—þõ ¤‘î ù Š¢÷ù¢¢ –¨¢ ¥ ¤ ö‘ªõ¨› ùî üŸø¤ ý‘û¢ø›ø ö ö‘ð¢÷‘õ¥‘“
öþõ¥ ýø¤ ¤“ ö‘ª÷‘ð¢÷‘õ¥‘“ ¤ð Š¢ª‘“ ©¡“©õ¤ ¢÷ø—þõ ‘ú÷ –þã®ø Œ¢÷û¢ ô‘›÷
ø ¢÷ù¢øõ÷ ‘¯ä ‘õ ù“ öþ—¨¤ öþ¢óø ùî ¤ ü—õ¨ ø ô‘ìõ ¥ø¤õ .¢÷÷î ‘ä¢ ‘ú÷ ý¤“
.–¨ «ø¬¡õ ¤‘þ¨“ ü—õ¨ ø ô‘ìõ Šôþøª ýùóþ“ì ü›‘÷ ôþ÷ø—þõ ö §‘¨ ¤“ ‘õ
ô¢ø¡ ô‘÷ ‘“ ‘ä¢ ëþ¤¯ ¥ ¤ ô¢¢› ô÷ø—þõ öõ ùî –¨ ùøîª ‘“ ¤‘þ¨“ ’ó¯õ öþ
©õ¤ ¤¢ Šô¢¢› ý¤“ ‘ä¢ ‘“ Šöþõ¥ ýø¤ ¤“ öõ üð¢÷¥ öø öþ¤“‘÷“ .ôû¢ –‘›÷
¢÷ûø¡ ¢ø㬠¤—ªþ“ ©õ¤ ‘“ üŽ‘û‘ðþ‘› ù“ ‘ú÷ ù›þ—÷ ¤¢ Š¢ø“ ¢ûø¡ ý¤—ªþ“
‘ú÷— öþ ùî ôþ¤‘•¨“ ¤¯‘¡“ .ôû¢ –‘›÷ ¤ ô¢¢› ¢þ‘“ ùî –¨ üãþ“¯ öþ Š¢¤î
¤¢ öþ—¨¤ öþ¢óø ¢¤¢ ý¤“ öø—þõ ö ¥ ö¢¤î ëþ¤¯ ü¯ ‘“ ùî –¨ ý¤þ¨õ ø ù¤
ýø¤ ¤“ –¨þ‘“üõ ‘õ .¢÷‘¨¤ üî¢÷ ý¤‘þ ø íõî ‘ú÷ ù“ ø ¢ø“ üõŸ¤õ žø¤ ý‘þ÷¢
.ôþ÷î ñþõî— ü“ø¡“ ¤ ¢ø¡ üð¢÷¥ Šôþ—¨û üõ¨› ö¢“ ý¤¢ ¥ø÷û ùîþ÷‘õ¥ ‘— öþõ¥
Šùóþ“ì ü›‘÷ ô‘ìõ ¤¢ ¤ ¢ø¡ –þ¤øõ‘õ ø ùêþàø ¢þ‘“ ‘õ ùî –¨ üãþ“¯ ¤‘þ¨“ öþ
ö ùî üŸø¤ ý¤“ ¢÷ø—þõ öþ÷õû öþ Šôþ÷‘¨¤“ ô‘›÷ ù“ ö‘õ¢¢› –õŸ¤õ ý¤“
.¢¢¤ð «ø¬¡õ ý¥‘þ—õ –ê‘þ¤¢ ý¤“ ý¤þ¨õ ¢÷÷îþõ ùàŸòõ ¤
 
üŸø¤ ¢ø›ø ø öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ öþ“ ù¯“¤ ¤¢" :¢¨¤•þõ (ôþî ô÷‘¡) Š¤ðª¤¥ð
ù“ ¢÷—¨û ü“ø¡ ý‘û–þãìøõ ¤¢ üóîªõ œþû öø¢“ ùî üŸø¤ ‘þ Šžø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢
"Œ¢÷¤¢ ¥‘þ÷ öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ ý‘ä¢ ø –¢ä‘¨õ Šý¤‘îõû
§‘¨¤“ Š–¨ ù—ê¤ð ñîª ô¨› ø žø¤ ù÷‘ðø¢ ¤‘—¡‘¨ íþ ¥ ö‘¨÷ öø" :’ø›
ùî üŽ‘ú÷ ø ù—¨þ¥ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ¢þ‘“ ¢÷ù¢¢ –¨¢ ¥ ¤ ö‘ªõ¨› ùî üŽ‘ú÷ ñ¬
–ª¢¤“ ù÷øð÷þ ¢þ‘“ .¢÷÷î üð¢÷¥ öþõ¥ ýø¤ ¤“ ùî –¨ ¤¤ì ¢÷—¨û ô¨› ý¤¢
ô‘þ• öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ ý¤“ üŸø¤ ¢ø›ø ùî ¢ª‘“ ù—ª¢ ¢ø›ø üóþó¢ ¢þ‘“ ùî ¢¤î
üê¢û ý¤“ ¢¤øõ ù‘𠊢÷—¨¤êþõ ô‘þ• ‘ú÷ ùî –¨ ü÷ø¡ ù¯“¤ ¤¯‘¡“ .¢—¨¤êþõ
ñ¬ §‘¨¤“ ùî ¢ª‘“ ¤¢‘ì ¢þ‘“ öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ .¢“ üê¢û ý¤“ ¢¤øõ ù‘ð ø ’ø¡
¤ öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ öû£ ¢þ‘“÷ üŸø¤ ¢ø›ø ø ù¢¢ ¥þõ— ¤ðþ¢îþ ¥ ¤ ø¢ öþ üúó
–ó‘¡¢ ü÷ø¡ ’¨÷ ñŽ‘¨õ ‘“ ¯‘“—¤ ¤¢ –‘ìø ¥ ý¤‘þ¨“ ¤¢ ¢¡ öø .¢¥‘¨ ©øªçõ
¢¡ žø¤ ¯¨ø— ¢þ‘“ ö‘õ¢ø¡ ‘ûö‘¨÷ ‘õ Šù÷‘좬 üð¢÷¥ íþ ö—ª¢ ý¤“ Š¢÷îþõ÷
.ôþ“‘þ“ ù¤‘“ø¢ ¢óø—
 
öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ ø üŸø¤ ¢ø›ø í¤—ª ø éò—¡ ¯‘ì÷
¤ ù÷ ¢÷÷ø—þõ÷ ‘ú÷ ùî –¨ üŽ‘ûö‘õ¥ Š¢÷—¨û ô¨› ý¤¢ öþõ¥ ýø¤ ô¢¤õ öø
ù ¤ð üŸø¤ ý‘û¢ø›ø .¢÷¤¢ ¤ ö ýø¥¤ ¢ø¡ ü—Ÿ¤ ø ©õ¤ ¤¢ ùî Š¢÷û¢ ô‘›÷
éò—¡ ëþ¤¯ ¥) ¢÷—¨û ¢¥ ö‘ª¢ø¡ –þãìøõ ¤¢ – ý¤“ üóø ¢÷¤¢÷ ô¨›
ô¨› ý¤¢ ù ¤ð öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ .(ö‘ª—þãìøõ §‘¨¤“ ù¢ª ñ¬‘Ÿ ý¢¥ ù›¤¢
ô¨› ¢ì‘ê üŸø¤ ¢ø›ø ù ¤ð .–¨ø ùªþ• üŽ‘› ¤û ¤¢ ¢ø¢Ÿõ üð¢÷¥ íþ ‘õ –¨
öþõ¥ ýø¤ ö‘¨÷ .¢ª‘“ ù—ª¢ í¤Ÿ— ¤• üð¢÷¥ íþ žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ¢÷ø—þõ ‘õ Š–¨
¢÷¤¢÷ ô¨› üŸø¤ ý‘û¢ø›ø .¢÷î 餬— ¤ ý¢“ ö‘îõ íþ ¢÷ø—þõ÷ Šô¨› ¢ø›ø ‘“
ý¤“ ¤ ø¢ öþ ý‘û–ø‘ê— –¨þó ¤ð .¢÷ª‘“ ý¢“ üû‘ðþ‘› ý¤¢ ¢÷÷ø—þõ ù›þ—÷ ¤¢
.¢ø“ ¢ûø¡ ö‘þ‘•ü“ Šôþøð“ ‘õª
 
¤û .ôþ÷î ü¨¤¤“¢÷—¨û ôþú¨ ôû ‘“ ‘ú÷ ùî ¤ üªõ –‘î÷ ùî ¢þû¢ ù¥‘› ñ‘Ÿ
¤¢ .¢÷—¨û ö‘—¨¢ íþ ¥ üõþ÷ ‘ú÷— žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ üð¢÷¥ ø öþõ¥ ýø¤ ¤“ üð¢÷¥ ø¢
ø íþîê— ù÷ø𠧕 .¢¤î ¢÷ûø¡ ñþõî— ¤ ùõþ÷ íþ ¯ìê ‘ú÷ ¥ ô¢î ¤û ù›þ—÷
ùî÷þ ¥ ñ“ì Œ¢¤î ¢ûø¡ ù®¤ä ¤ üóõ‘î ùøþõ Šô¨› ø žø¤ ¥þõ–þìêøõ üŽ¢›
ýø¤ ¤“ ¤ ö‘ªþð¢÷¥ ¢þ‘“ ‘ú÷ Š¢÷øª ¢› ôû ¥ ô¨› ø žø¤ Šüõ¨› ï¤õ ’“¨“
öø¢“ ¢¤ê ùîþ—ìø ‘õ .¢ø“ ¢ûø¡ ñõ‘î ùøþõ ö ¢ø¡ öþ Š¢÷÷‘¨¤“ ô‘õ— ù“ öþõ¥
–òîªõ ù‘ð÷ Š¢÷ø¤þõ žø¤ ý‘þ÷¢ú“ Š¢ª‘“ ù¢ª æó‘“ üê‘î ù¥¢÷ ù“ ö‘ªŸø¤ ùî÷þ
ñŸ ý¤“ ö‘ª÷‘ð¢÷‘õ¥‘“ ø ¢¢› öþ“ ù¯“¤ ùî –¨ ñþó¢ öþ ù“ .¢÷÷îþõ ¥ø¤“
.–¨ ù¢ª ù¢þþ• Š–òîªõ
 
¤¢ üð¢÷¥ ý¤“ .ôþ¤‘•¨“ ¤¯‘¡ ù“ ¤ öþõ¥ ýø¤ ¤“ üð¢÷¥ –þõû ¢þ‘“ ù¤‘“ø¢ Šò‘Ÿ
üõ‘õ— é¢û ¤ "üð¢÷¥ ùõþ÷ "¢þ‘“÷ ‘õ Š–¨ ù¢øõ÷ ù¢‘õ ‘õ ý¤“ ¢¡ ùî üŽ‘“þ¥ ù÷‘¡
¢þ÷ø—“ ùî ¢ª‘“ ö‘÷ Šöþõ¥ ýø¤ ¤“ ‘õª üð¢÷¥ ùî ô¤ø¢þõ .ôþû¢ ¤¤ì ¢ø¡ üð¢÷¥
üª¡“ –£ó ø ’ø¡ ñø¬Ÿõ –ª¢¤“ ñ¬ê ø ù—ê‘þ –¨¢ ô¨› ø žø¤ ñõ‘î ùøþõ ù“
.¢þª‘“ ù—ª¢
 
‘ê¯ó " :–êð üó ¤—î¢ §•¨ .¢¤îíª ¤—î¢ ù“ ýù÷ø𓠤𪤥𠊑ûô‘þ• –“™ ñ‘Ÿ ¤¢
üó öøû ï÷¨ öõ (Šôþ÷îþõ ô‘õ— ‘›÷þõû ¥ø¤õ ý¤“) Š¢þ÷î éìø— –¤‘“ä ö—ªø÷ ¤¢
".ô—¨û ý¢þŸø— ý¦øóøŽ¢þ éóøõ
 
 
 
‰‰‡ öŽø¦ „        ¢¡ ëªä ¤þø¬—
 
üó öøû ï÷¨ Šöõ
ö¢¥ ¢÷øþ• öõ é¢û ‘ú÷— .ô¢õ žø¤ ý‘þ÷¢ ù“ öþõ¥ ¥ ø ô—¨û üó öøû ï÷¨ öõ
ý¦øóøŽ¢þ ùî ôù¢þ¨¤ ù›þ—÷ öþ ù“ ¤þ¥ Š–¨ ö¤ðþ¢ ù“ öþ—¨¤ öþ¢óø ý¦øóøŽ¢þ
.¢¤¢÷ ¢ø›ø öþ—¨¤ öþ¢óø ý¦øóøŽ¢þ ù“ –“¨÷ ý¤—¤“
 
’£‘î ëªä ø öþ—¨¤ ëªä
ö ¤ø ùø¢÷ ‘õ .¢û¢þõ –þ¤ª“ ù“ ¢óø— ö‘õ¥ ¤¢ ¢¡ ùî –¨ üª¥¤ ‘“ ¤¬÷ä ëªä
ö‘ª¢óø— ö‘õ¥ ¥ ü—Ÿ ùî ¢ª ¤›÷õ ü÷¢¤õ ø ö‘÷¥ –þãìø ù“ Šëªä öþõû ùî –¨
‘“ ‘ú÷— ¢÷ø—þõ÷ ü—¨¤“ –þ¤ª“ .¢ø“ ‘õ ü—¡“¢“ ¥‘è öþ ø Š¢÷¢¤î –õ¢¡ ¤ø¤¨ ø¢ ù“
‘¯ä üó¬ ¥› öþ¤—ª¥¤ ‘“ ëªä .¢û¢ ùõ¢ üð¢÷¥ ù“ ¢¤õ ø ö¥ öþ“ üõ¨› ëªä
.ôþ¢¢ –¨¢ ¥ ¯øì¨ ù¯¨ø“ ¤ ëªä ö‘þ÷“ ø §‘¨ ‘õ . –¨‘õ ù“ ¢¡ ’÷‘› ¥ ù¢ª
ëªä –¤ø¬“ ’“¨ öþ¢“ Š¢ª ù¢þªø• –ª¥ ø ù¢¤î¯øì¨ ëªä ‘“ ñþ¬ ëªä
‘õ ø ¢¤¢ ý‘› ¢¡ –£ ëõä ¤¢ ëªä .–¨ ù¢¤î ùøó› üð—¡‘¨ ø üäø÷¬õ
ñ‘Ÿ öþ ‘“ .ôþ÷î ñþóŸ— ø ùþ¥›— ¢¡ öø¤¢ ¤¢ ¤ ëªä öþ ñõ‘î¤ø¯“ ôþ÷ø—þõ÷
.ôû¢ ©¤¥ð žø¤ ý‘þ÷¢ ¤¢ ü¨‘¨ ëªä öþ ‘“ ¯‘“—¤ ¤¢ ôûø¡þõ
 
¢¡ ëªä
¢ø¡ ö‘õª ‘“ ¤ ö –Ÿ¬ ôþ÷ø—þõ ù÷ ø ¢øªþõ ¥¤“ ‘þ ù¢ª §õó ù÷ ¢¡ ëªä
¤ø㪠ø ñìä öþ÷õû .ôþõúê“ ¤ ¢¡ ëªä ùî –¨ ¤øª¢ ¤‘þ¨“ .ôþ÷î –“‘™ ø ù¢þ¢
ö‘þ‘• ¤ø¯“ ëªä öþ ù ¤ð .¢÷î ñþóŸ— ø ùþ¥›— ¤ ¢¡ ëªä ¢÷ø—þõ÷ ý¤ª“
.¢øªþõ÷ ù—¨‘î ö ö¥þõ ¥ ù—ê‘þ÷ ñþóì— ¥ð¤û ‘õ Š–¨ ù¢ª ¢û ‘õ ù“ ý¤þ£•‘÷
¤ð ‘õ ø Š–¨ ¤þ¥¤¨ ôø¢õ ¤ø¯“ ¢¡ ëªä Š¢ª‘“ ù¢÷‘õ ¥‘“ ’ ¤þª ùî ü÷‘õ¥ ñ™õ
ù÷ ø ù¢ø“÷ ù¢¥ó¢ ø ¤¥þ“ ö ¥ ¥ð¤û Šôþ÷îþõ –ê‘þ¤¢ ¤¤îõ ¤ø¯“ ¤ ¢¡ ëªä ù
ôþ÷î–ê‘þ¤¢ ¤—ªþ“ ù¤û §îä ¤“ .ôþª‘“ ¤¢ ¤ ö ¥ ý¢‘þ¥ ö¥þõ ôþ÷ø—þõ ùî÷þ
©ûø¡ Šö ¤—ªþ“ –ê‘þ¤¢ ý¤“ ùî÷‘÷÷ Š¢ª ôþûø¡ â®ø—õ ¤—ªþ“ ö¥þõ ö‘õú“
‘õ Š¢¤îý¤þðù¥¢÷ üõ›Ÿ ø ü÷¥ø ¤ø¯“ ¤ ¢¡ ëªä öø—þõ÷ ù¤ð .ôþ÷îþõ ‘÷õ— ø
:ô÷î –“Ÿ¬ ¤þ¥ –¤ø¬“ ¢¡ ëªä ù¤‘“¤¢ ùî ôóþ‘õ .¢¤¢ ©¥¤ –þ‘ú÷ ü“ ‘õ ý¤“
ù“ ¤ ö ùõû ø ù¢¤î –ê‘þ¤¢ ö‘õ¥õû ¤ø¯“ ¤ ¢¡ ëªä Š‘þ÷¢ üõ‘õ— ùî ôþ÷î ­¤ê
.¢û¢“ ùî ¢¤¢ ý¤—ªþ“ ëªä ¥ø÷û ¢¡ Š¢—ê‘þ“ ë‘ê— öþ ¤ð ü—Ÿ Š¢÷¢¤ðþõ¥‘“ ¢¡
ù÷ ø ù¢ª ù¢þ¢ ù÷ ¢¡ Œ¢øªþõ ö‘þ“ ø ¤‘úà –þ¤ª“ ù“ ¢¡ ëªä ö¥þõ ù÷ø𠧕
ù›ø— ‘“ .¢ª‘“þõ ý¢ã“ ù¨ ùäøõ›õ íþ ù÷ ø ù¢ø“ ý¢ø¢Ÿõ ù¢‘õ ù÷ ¢¡ .¢øªþõ §õó
ëªä ¢÷÷ø—þõ ù÷øð ‘ûö‘¨÷ ø Š¢øªþõ ù¢¢ «þ¡ª— ù÷ø𠢡 ëªä Šù—î÷ öþ ù“
Œ¢÷¤ø¤¢ ë쟗 ù“ ¤ ¢¡
 
áø¤ª .ô÷î ñþóŸ— ø ùþ¥›— ¤ Š"¢¤¢þõ –¨ø¢ ¤ üó öøû ï÷¨ ¢¡ "–¤‘“ä ôûø¡þõ
§•¨ .ôø÷ªþõ ôþ‘û©øð ‘“ ž®ø ¤ ¢¬ öõ ."öøû ï÷¨"Š¢÷ø¡þõ ¤õ ¢¡ :ôþ÷î
¤¢þ¢• ô¤¨ ýò‘“ ø øó› ø –ª• üõ‘õ— ¤¢ 뤓 ø âªãª— ¤• Šö‘ª¡¤¢ Šö‘“‘— ý¤ø÷
‘“ öõ .¢÷îþõ ¤þ¡¨— ¤ ô÷û£ ø žø¤ Šù—¡‘÷ª‘÷ ¤ø÷ ¥ ü¯¡ Š¤ø÷ ö ö‘þõ ¤¢ .¢øªþõ
ø ù—ê‘þ ô—‘¨‘¨Ÿ žþ¤ª— ý¤“ ¤ ü—¨¤¢ ñ‘ãê ø –‘õóî ô—ø—þõ÷ ôþ‘û¢¢ã—¨ üõ‘õ—
öþŸ ¤¢ ©¤¢‘õ ©øè ¤¢ ùî ¢÷‘õþõ üî¢øî ¥þõžó¬ ø ô¤ –ó‘Ÿ ù“ öþ .ô÷î ö‘þ“
éþ¬ø— öþ ü—Ÿ .¢—êüõ ø ôª ù“ ©õª Š¤¢‘õ ’óì ö‘“¤® ù“ ö¢¢ ©øð
öþŸ ¤¢ ¢¡ ý¢¬ ö— ùî ù÷øð÷‘õû §•¨ .¢û¢ ùŽ¤ ¤õ ù“¤›— ñõ‘î ¤ø¯“ ¢÷ø—þõ÷
íþ ¤¢ öõ ø Š¢÷îþõ ¤þþç— ôû ‘“þ¥ ý‘û¤ø÷ ©ª¡¤¢ ø ©“‘— Š¢øªþõ ­øä –“Ÿ¬
ö‘úð‘÷ .–¨ ö¢ª ’ø£ ñ‘Ÿ ¤¢ ô÷¢“ üõ‘õ— ùî ¢¨¤þõ ¤à÷“ .ôø¤þõ ø¤ê ù¨ó¡ –ó‘Ÿ
ø é㪠ø ¤øª ¤• ¤ø÷ öþ÷ ¤ø¯ .ô÷þ““ ¤ ¢¡ ô÷ø—þõ÷ :ô÷þ“þõ ‘ú÷— ¤ ô¢ø¡
¤þþç— ùàŸó ù“ ùàŸó ¤ø÷ ùî÷‘÷÷ Œ¢þüõ ¢¤ø ‘õ ¤“ ¤¤îõ ø ü÷ ¤ø¯“ ý¤øù¨ó¡
ùî÷‘÷÷ Šýù¤þ¢ ñ‘îª ‘“ Šíøî ø 拉“ ý‘û¤ø÷ .¢øªþõ ¤‘îª ¢¡ ëªä Š¢÷îþõ
.¢øªþõ ¤þ¥¤¨ ¤ª“ ýø¨“ ëªä ö‘¨“ áø÷—õ 뤓 ø 뤥 ‘“ Š¢øªþõ ù¢þ¢ ý¥‘“ ©— ¤¢
.¢÷îþõ ë¤ê ¤ø÷ ©“‘— ô¤ê ø ñîª ù“ ù›ø— ‘“ ôþ÷îþõ –ê‘þ¤¢ ¤ø÷ ¥ ‘õ ùî ¤ ü¨‘¨Ÿ
¥þ÷ ý¤ðþ¢ ù“ ¤ ¢¡ ëªä ©þ‘õ÷ Šôù—ª¢ ëªä ¥ ùî ýù“¤›— ¤“ ùøòä öþ÷õû
.–¨ ëªä ö‘þ÷“ ø §‘¨ ¢¡ Š‘úꤟ öþ ùõû ‘“ ñ‘Ÿ¤ú“ .ôù¢þ¢
 
¢¡ ¤þø¬— Š©— ø ¤ø÷
¤þø¬— ö ø Œ–¨ ëªä ô¢÷ ø ô¨›— ¤ø÷ ùîôþŽøð“ ôþ÷ø—þõ ý¥þ ù ¤“ ü÷“õ
Š¢¡ ¤ø÷ –ê‘þ¤¢ ¥ §• ùó¬‘êò“ Šý¤ª“ –£ ¤¢ ëªä ¤¬‘÷ä Š–¨ ©— ø ¤ø÷ ¢¡
ö‘—쑯 ”õò ŠüŽ‘÷ªø¤ ¢þóî ¤‘ªê ‘“ ü—ìø ùî ¤ø¯÷‘õû .¢þüõ¤¢ ñ‘ãê÷ ø ñãê ù“
’óì ø ù¢¤î ¥‘è ¤ ¢ø¡ –þó‘ãê ëªä Š¢þ÷þ““ ¤ ¢¡ ¤ø÷ ùî ü—ìø Š¢øªþõ öªø¤
.¢÷îþõ ñ¢“õ ëªä ¢ø¡ ù“ ¤ ‘õª
 
.¢øª ¥‘“ ø ù¢‘ªð ¢þ‘“ – ù¥ø¤¢ ùî÷þ ñþó¢
ö ‘“ ùþóø ¤ø¯“ ùî ¤ üŽ‘û–þêþî ‘ú÷ ùî ¢ø“ öþ –þ¤ª“ ý¤“ ¢¡ ñþ¬ –¨ø¡
¢÷—¨÷ø—÷ ùþóø ¢¢› ö‘ð¢÷‘õ¥‘“ Š¯øì¨ ’¨¨“ ‘õ .¢÷÷î àêŸ Š¢÷¢ø“ ù¢ª ù¢þ¤ê
ùî ¢þ¢þõ ü—ìø ¢ø“ öþðûø¢÷ ¢¡ .¢÷¤£ð“ ¢ø›ø ù¬¤ä ù“ ‘• üãþ“¯ ëªä ‘“
ù“ ñþõ ý¤¢ ùî ¢÷þüõ ‘þ÷¢“ üŽ‘û’óì ‘“ ø ù—ê¤ð ñîª –¨¤¢‘÷ ¤ø¯“ ©÷¢÷¥¤ê
ø¢ ‘“ ü“óì ö—ª¢ ñîªõ ñŸ ý¤“ öþ¤“‘÷“ .¢÷—¨û éó—¡õ –ú› ø¢ ¤¢ –
Š¢¡ –¤‘þ—¡ ø ý¥‘¨¥‘“ ñþ¬ ùªì÷ ¥ üŽ¢› ñîªõ ¤ø¯÷þõû ø éó—Ÿõ –ú›
ù¤‘“ø¢ ¢óø— ¤þ¨õ ¥ –¨þ‘“þõ ‘õ Š–¨ù¢ª žþ¤ª— ý¥‘¨¥‘“ °þ¤‘— ¤¢ ùî ù÷øð÷‘õû
¢¡ ëªä §‘¨ ùþ“ª ‘õ) ôþ—ê‘þ ù¤‘“ø¢ ¢óø— ñþ¬ ù‘÷ð öø¢“ ùî ü—ìø .ôþ÷î¤ø“ä
¢¡ ñõ‘î ëªä ùî ¢ø“ ôþûø¡ ¤¢‘ì (.¢ª ôþûø¡ ù—ª¢ ø¥¤ ¥‘è ¤¢ ø ùî÷‘÷÷
¢óø—õ ù¤‘“ø¢ öþ—¨¤ öþ¢óø ëþ¤¯ ¥ ¢þ‘“ ‘õ ùî –¨ ¤¯‘¡ öþ ù“ .ôþ÷îù“¤›— ¤
öþ¢óø ¤þ¡ ¤ ùî –¨ ù—î÷ öþ žþ®ø— âìø ¤¢ öþ .–¨ – öþ ø Šôþøª
‘¯ä (ö‘ðõû ý¤“ ) ¤ ü÷¢¤î÷¤ø‘“ –ãê÷õ öþ÷ ø ù¢øªð ¤ – ù¥ø¤¢ öþ—¨¤
.¢÷ù¢øõ÷
 
ø –õŸ¤õ öþ ‘ú÷ ùî ¤‘“îþ ‘õ Š¢÷õúêþõ÷ ¤ ö (–) ö‘ð¢÷÷î –ê‘þ¤¢ ù ¤ð
ù—ê¤ð – ô¢¤õ Š¢÷÷î –ê‘þ¤¢ Š– ô¨¤õ ¤¢ ö—¨› – ‘“ ¤ 拉“ é¯ó
ù¤ Š¢÷—¨û öþõ¥ ýø¤ ¤“ öþ—¨¤ öþ¢óø ùîþó‘Ÿ ¤¢ öþ÷õû .¢ª ¢÷ûø¡ ¢¢õóì
–ê‘þ¤¢ .¢÷ù¢øªð «ø¬¡õ –õŸ¤õ ø é¯ó öþ –ê‘þ¤¢ ¤¢ ¤ê÷ ‘ú÷øþóþõ ý¤“ ¤
ùî –¨ ü÷‘õ¥ öþ ø Š¢÷—¨û ü—ªú“ ô¢¤õ Š– öþ ø –õŸ¤õ öþ ö‘ð¢÷÷î
ø ñ‘“ì ø –¡“ Šü¯¤ª œþû üŽ‘•¤“ öø¢“ ¢÷÷ø—þõ öþõ¥ ýø¤ ô¢¤õ ø ö‘ð¢÷‘õ¥‘“
.¢÷ù¢¤îëþ¤¯ ü¯ ù¤‘“ø¢ ¢óø— ùóŸ¤õ ¥ ‘ú÷ öø Š¢÷÷î –ê‘þ¤¢ ¤ –‘
¢¡ ùþ¢û öþ¤—𤥓 ëªä
 
–þ¤ª“ .¢÷÷îþõ –ê‘þ¤¢ ¤ ö ¢óø— ­Ÿõ“ ‘ûö‘¨÷ ùî –¨¢¡ ¤þø¬— ù¤‘¬ä ëªä
ö‘¨÷ ö—ê¤ð ¤¤ì ù“ ù›ø— ‘“ ‘õ .¢÷¤““ ˜¤ ù“ –¨û ùî ö‘÷÷ ¤ ¢¡ ëªä –¨þ‘“þõ
Šù¯“¤ öþ ù¤‘“ø¢ ¢‘›þ ý¤“ –þ¤ª“ .¢ª â¯ì ¢¡ ‘“ ‘õ ù¯“¤ Š–¨¤¢‘÷ ¤þ¨õ ¤¢
ëªä ñþ¬ ¤þø¬— ý¥‘¨¥‘“ Šö¢ª ¢¡ ô¨›— ý¤“ ù¤ öþ¤—ú“ .¢øª ¢¡ ùþ“ª ¢þ‘“
ý¢‘þ÷“ ø ü¨‘¨ –¤¢ì Šëªä Šëªä Šëªä .¢ª‘“þõ ¢¡ ö¤—¡¢ ø ö¤¨• ô‘ìõ ¤¢
üõ‘õ— ö‘¨÷þ¢“ ø ôþ÷î ’ø£ ¤ –òîªõ ø ‘úþ—¡¨ ùõû ôþ÷ø—þõ ö ‘“ ‘õ ùî –¨
¢¡ ¥ ‘õ ùî –¨ ýùþ¢û ôþ¤—𤥓 ëªä .ôþ¤ø¤¢ –þãìø“ ¤ ¢¡ ý‘ûñù¢þ
.ôþ—¨û ø ö¢÷¥¤ê ‘õ ùî –ìþìŸ öþ ù¢ª ôøõ ø ¤úõ í¤¢õ ø ôþù¢¤î –ê‘þ¤¢
ù—ê¤ –¨¢ ¥ ëªä ‘— ôþª‘“ ù—ª¢ ©ò— ø ¢ú› ø ¢› –¨þ‘“þõ ö‘õ¢ø¡ ‘õ !ëªä
.ôþ“‘þ“ ¤
 

I ý¢ã“ ©¡“ I üó“ì ©¡“ I ù¢ø÷‘¡ öø÷‘î I üîþ÷ø¤—îó –¨• I